Teksasko gwara
| Teksasko gwara | |
|---|---|
| Djalekt | uopolski |
| Godka | ślůnsko |
| Używano we: | Panna Maria, Teksas (USA) |
| Charakterystyczne cechy: | sypjelyńy, ryjalizowańy kuplůngůw yn, ym jako an, am |
| Wjelość używoczůw: | ńyznůmo |
| Zdrzůdło pożyczkůw | ynglicko |
| Bajszpil użyćo gwary: | Jo była ćekawo jako to idźe po tym warszawsku, ńe żeby zmjyńić moja gwara. Trocha mńe to pizło, bo nauczyćelka zapisała mńe do pjerszy klasy. Jo poszła wtedy do starego profesora na tym uńiwersyteće i ůn pytoł mńe o rozmajite polskje słowa. Pokazowoł obrozki i pytoł co to jest. Na obrozku był mrowjec.[1] |
Teksasko gwara – używano uod teksaskich Ślůnzokůw tajla djalektu uopolskigo, kero śe uod ńego uodłůnczůła po jejich ymigracyji do becyrku wśi Panna Maria uod 1852 roku[2]. Zawjyro we śe słowa na zachy, lo kerych ńy bůło uokryślyńo we ślůnskij godce.[1]
Teksasko gwara mo myńszy ajnflus mjymjeckij godki ńiźli inksze skuli tygo, co jeji użytkowńiki wyjechoły, podwjela śe zaczůn Kulturkampf[3]. Charakteryzuje śe sypjelyńym, kere śe coroz to barzi traći. Kuplůngi ym, yn sům tam ryjalizowane jako am, an, ntp. cansto (czynsto).
Ze teksaskij gwary pochodźi mjano lo wśi Cestohowa we Teksaśe - mjyszkańcy ńy czytały tygo bez cz, jynoż bez c.[1]
Mjejscowo godka je fest uopatrowano, nale znajůmo je jedźińy we godanyj formje.[3] Prziczynům ńyzasymilowańo śe teksaskij gwary ze ynglickům godkům je uodćyńće śe społecznośći teksaskich Ślůnzokůw.[4]
Charakterystyczne słowa edytuj
| Teksasko gwara | Ślůnsko godka |
|---|---|
| turbacyjo[1] | ńyprzileżytość |
| zaszanować[1] | zaszparować |
| kapudrok[1] | zalůńik |
| furgocz[3] | fliger |
| szczyrkowa[1] | pol. grzechotnik (Ńy mo inkszygo ślůnskigo uokryślyńo) |
| po warszawsku[1] | po polsku |
| prastarzik[1] | staroszek |
| ćeżko[1] | fest |
| kole tego[5] | uo tym |
| pokłoud[3] | gipsdeka |
| bejbik[6] | bajtel |
| kara[6] | autok |
| wjater[6] | luft |
| korn | kukurzica |
| farmjyrz | gospodorz |
| plumzy, piczesy | fyrcichy |
| garce | buncloki |
Necowe uodwołańa edytuj
Przipisy edytuj
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 https://web.archive.org/web/20071103173346/http://radiocourier.com/index.php?option=com_content&task=view&id=184&Itemid=89
- ↑ http://www.tshaonline.org/handbook/online/articles/hlp04
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 https://web.archive.org/web/20091221073944/http://opole.kik.opoka.org.pl/maj04/art/san%20antonio.htm
- ↑ https://web.archive.org/web/20160303172005/http://www.niedziela.pl/artykul_w_niedzieli.php?doc=ed200813&nr=2
- ↑ http://slunskoeka.pyrsk.com/gysichta.html#20.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 http://katowice.naszemiasto.pl/inne/specjalna_pozycja/3172_4026.html?pp=7&zd=5