Jōn (gr.: ἰόν ion „idōnce, biygnōnce [ôd elektrody do elektrody]”[1]) – atōm abo grupa atōmōw połōnczōnych chymicznymi wiōnzaniami, kerŏ mŏ niydomiar abo nadbytek elektrōnōw we relacyji do protōnōw. Ôbojyntne elektrycznie atōmy i tajleczki chymicznych zwiōnzkōw posiadajōm rōwnõ wielość elektrōnōw a protōnōw, jōny za to sōm elektrycznie naładowane dodatnio abo ujymnie.

Elektryczny potyncjoł azotanowego jōnu NO3−

Naładowane dodatnio jōny nazywŏ sie kationami, za to ujymnie – anionami. Jōny mogōm wystympować przed siebie, we swobodnym stōnie (porzōnd we gazowyj fazie) abo tworzōm tm. pŏry jōnowe, kere mogōm być luźno ze sobōm zwiōnzane abo ôpacznie – tworzić herske wiōnzaniŏ. Fest zwiōnzane pŏry jōnowe tworzōm chymiczne jōnowe wiōnzaniŏ, terŏźne we mocka chymicznych zwiōnzkach.

Powstōnie jōnu z ôbojyntnego atōmu abo tajleczki nazywōmy jōnizacyjōm.

Symbol jōnu podŏwŏ sie we formie symbolu atōmu abo grupy atōmōw z nakładym wrażōnym we prawym wiyrchnim indeksie, bp. dodatnie: Na+, Ca2+, Al3+ a ujymne F-, S2-.

Przipisy

  1. ion - Origin and meaning of ion by Online Etymology Dictionary, archive.is, 24 siyrpnia 2020 [dostymp 2021-03-03].