Ajax Amsterdam (uoficjalno abrewjacyjo AFC Ajax) – to je ńiderlandzki fusbalklub ze Amsterdamu kery dźerży erbizna po klubje Union Amsterdam (1883-1896)[2]. Uod rokůw 60. XX st. mo nojwiyncy titlůw we Ńiderlandach. Ajax sztyry razy wygroł UEFA Champions League, 33 razy bůł majstrym Ńiderlandůw, a 18 razy wygroł puhar uůnygo kreju[3].

Ajax Amsterdam
Cołke mjano Amsterdamsche Football Club Ajax NV
Farby czywiůno – biołe
Data zołożyńo 18 marca 1900 [1]
Liga Eredivisie
Fusbalplac Amsterdam ArenA
Prezes Ńiderlandy Hennie Henrichs
Tryner Ńiderlandy
Galeryjo zdjyńć a grafik
Neczajta klubu

Uod 1996 roku Ajax důmowe szpile gro na Amsterdam ArenA.

Farby edytuj

Pjyrwy fusbalorze Ajaxu byli uoblyczyńi na czorno-czyrwjůno. Terozki sům to bjołe hymdky ze czyrwjůnym pasym, a druge uoblyczyńi je modre[4].

Producentym strojůw Ajaxu je fyrma Adidas uod 2000 roku, a szponsorym uod paźdźerńika 2008 fyrma AEGON[5]

Gyszichta edytuj

 
Floris Stempel - założyćel Ajaxu

We 1883 roku założůno fusbalklub uo mjańe Union Amsterdam, ńyskorzi zmjyńůno mjano manszaftu na Footh-Ball Club Ajax. We klubje tym grali yno karlusy sztela. Klub tyn przetrwoł yno do 1896, bo regjyrůnek Amsterdama zlikwidowoł szpilplac.

Atoli 18 marca 1900[1] Floris Stempel założůł uod nowa klub, kery mjanowoł śe Amsterdamse Voetbal Bond Ajax (AVB Ajax) i uůn uostoł pjyrszym prezesym tego manszaftu. 29 września 1900 roku rozegrali pjyrszy szpil. W 1906 roku Ajax Amsterdam wygroł pjyrwsze trofeum - turńej uo Złoty Krziż (Gouden Kruis). We 1908 doszło do fuzji ze manszaftym uo mjańe Holland i postanowjůno zmjyńić mjano na Amsterdamsche Football Club Ajax. We 1911 roku postowjůno szatńe, a Stadjůn můgł půmjeśćić już 10000 ludźi. We tym samym roku awansowali do nojwyższej ligi, nale dwa lata ńyskorzi ś ńij ślećeli.

1 lipca 1915 roku trynerym zostoł Anglik John "Jack" Reynolds. Nojpjyrw awansowoł do nojwyższej ligi i wygroł Puhar Ńiderlandůw, a potym zdobůł 5 majstrów Ńiderlandůw. We: 1919, 1920, 1931, 1937 i 1939. Po wojńe we 1947 Ajax, kerego trynerem bůł Reynolds, zaś zdobůł majstra[6].

 
Piet Keizer - podstawowy napadźorz Ajaxu 60. i 70. lat

We 1957/1958 Ajax rozegroł pjyrwsze szpile we Puharze Ojropy, kaj uodpadli we ćwyrćfinale. We pjyrszej halbje lot 60. pracowoło sztyrych trynerůw: Vic Buckingham, Keith Spurgeon, Joseph Gruber a Jack Rowley. We roku 1962 wygroli Puhar Intertoto grajůnc we finale s Feyernoordym Rotterdamym, a 28. moja 1969 Ajax groł szpil we Finale Puharu Majstrůw na Estadio Santiago Bernabéu ze AC Milanym, nale przegroli 1:4. We 1972 roku wygrali Puhar Europy ze Interym Medjolan, a rok ńyskorzi powtůrzyli sukces a wygrali we finale ze Juventusym.

We latach 80. szczegůlnym uośůngńynćym bůło wygrańe Finału Puharu Zdobywców Puharůw 13 moja 1987. Trynerym bůł Leo Beenhakker.

 
Louis van Gaal

W 1991 roku trynerym zostoł Louis van Gaal. W 1992 zdobůł Puhar UEFA, a we 1995 i 1996 wygroł ze Ajaxem Liga Majstrów. We sezůńe 1996/1997 Ajax przekludźůł śe na Amsterdam ArenA, a ze manszaftu uodeszło wiela kluczowych fusbalokůw, takich kej: Finidi George, Nwankwo Kanu, Edgar Davids i Michael Reiziger. Po tym sezůńe uodszedł van Gaal.

We XXI w. Ajax bestowoł uodnosić sukcesy, a trynerzy czynsto śe zmjyńali. Důminować zaczůn PSV Eindhoven. Nale we sezůnie 2005/2006 zdobyli Puhar Ńiderlandów, a we 2011 i 2012 roku Ajax zostoł majstrym Ńiderlandůw ze trynerym Frankiem de Boer, kery je trynerym do dziśoj. Je uůn downym fusbalokem Ajaxu i FC Barcelůny[2][7].

Kibice edytuj

We czasach II wojny śwjatowej fusbalplac Ajaxu bůł blisko dzielnicy żydowskij. Skuli tego terozki kibice wywieszajům fany ze Gwjozdami Dawida i mjanůjom swoich fusbalokůw: "Joden! Joden!" (śl. Żydzi! Żydzi!)[8].

Rywalym Ajaksu uod wjelu lat je Feyenoord Rotterdam. Szpile Ajaxu ze Feyenoordem Rotterdam sům nojciekawszymi szpilami we Eredivisie mjanowane Klassieker[9]. Uostatnimi laty ważnymi szpilami dla Ajaxu sům tyż szpile ze PSV Eindhoven, kere ńyroz decydujům uo majstru Ńiderlandůw.

Chronologijo trynerůw edytuj

 
Frank de Boer

Chronologiczny spis trynerůw Ajaxu uod 1910 roku [10]

 
Mjano Narodowość Lota
Jack Kirwan   1910–1915
John "Jack" Reynolds   1915–1925
Harold Rose   1925–1926
Stanley Castle   1926–1928
John "Jack" Reynolds   1928–1940
Vilmos Halpern   1940–1941
Wim Volkers   1941–1942
Dolf van Kol   1942
John "Jack" Reynolds   1942–1947
Robert Smith   1947–1948
Walter Crook   1948–1950
Robert Thomson   1950–1953
Walter Crook   1953–1954
Karl Humenberger   1954–1959
Vic Buckingham   1959–1961
Keith Spurgeon   1961–1962
Joseph Gruber   1962–1963
Jack Rowley   1963–1964
Vic Buckingham   1964–1965
Rinus Michels   1965–1971
Ştefan Kovács   1971–1974
 
Mjano Narodowość Lota
Hans Kraay   1974–1975
Rinus Michels   1975–1976
Tomislav Ivić   1976–1978
Cor Brom   1978–1979
Leo Beenhakker   1979–1981
Kurt Linder   1981–1982
Aad de Mos   1982–1985
Johan Cruijff   1985–1988
Kurt Linder   1988
Antoine Kohn   1988–1989
Leo Beenhakker   1989–1991
Louis van Gaal   1991–1997
Morten Olsen   1997–1999
Jan Wouters   1999–2000
Hans Westerhof   2000
Co Adriaanse   2000–2001
Ronald Koeman   2001–2005
Ruud Krol   2005
Danny Blind   2005–2006
Henk ten Cate   2006–2007
Adri Koster   2007–2008
Marco van Basten   2008–2009
Martin Jol   2009-2010
Frank de Boer   2010-2016
Peter Bosz   2016-

Nojwjyncyj torůw we lidze we farbach Ajaksu edytuj

Stan na 27 sierpnia 2010[4]

Fusbalok Tory Szpile
  Piet van Reenen 273 237
  Johan Cruijff 205 275
  Sjaak Swart 175 463
  Henk Groot 161 229
  Piet Keizer 146 364
  Marco van Basten 129 133
  Wim Volkers 129 265
  Ruud Geels 123 131
  Rinus Michels 123 265
  Dennis Bergkamp 103 185

Nojwjyncyj szpilůw we lidze we farbach Ajaksu edytuj

Stan na 27 sierpnia 2010[4]

 
Sjaak "Mr. Ajax" Swart
Fusbalok Szpile Tory
  Sjaak Swart 463 175
  Wim Suurbier 393 16
  Danny Blind 372 27
  Piet Keizer 364 146
  Ben Muller 341 ?
  Ruud Krol 339 23
  Frank de Boer 329 29
  Gé van Dijk 325 89
  Ger van Mourik 316 1
  Wim Anderiesen 309 17

Przipisy