Antarktyka

Antarktyka to je tajla świata bydōncŏ na pōłkuli połedniowyj, kerŏ ôbyjmuje Antarktydã a ôbtŏczajōncy jōm Połedniowy Ôcean i położōne na nim wyspy. Miyndzynŏrodowo uznŏwanõ granicōm Antarktyki je rōwnoleżnik 60°S.

Antarktyka podle miyndzynŏrodowego prawa

Antarktyka we naturalnych granicach

Status prawny Antarktyki i przizwolōnõ w tyj tajli świata działalność ôkryślŏ Ukłŏd Antarktyczny i powiōnzane miyndzynŏrodowe ugŏdy. Naturalnõ granicã Antarktyki wyznaczŏ cōuna kōnwergyncyje antarktycznyj, w keryj ôziōmbniynte wody naôbkoło Antarktydy stykajōm sie z cieplyjszymi wodami subantarktycznymi i zanurzajōm sie w nich. W znŏleżności ôd pory roku granica ta cŏfŏ sie pōmiyndzy rōwnoleżnikami 48 i 61°S.

Je to przestrzyństwo ô barzo surowym klimacie polarnym i subpolarnym (na pōłnocnych krańcach). Antarktyka niy mŏ drzynnych miyszkańcōw, a ludzkŏ działalność ôgraniczŏ sie zasadniczo do chytōw, nauki i turystyki.

Geografijŏ

W skłŏd Antarktyki (w jeji geograficznych granicach) wchodzōm:

• Antarktyda społym z wyspami przibrzyżnymi
• Szetlandy Połedniowe
• Ôrkady Połedniowe
• Wyspy Balleny’ego
• Wyspa Pejtera I

Wyspy ô surowym, subpolarnym klimacie morskim, położōne na pōłnoc ôd rōwnoleżnika 60°S, zaliczajōm sie do subantarktyki.

Ôdkrywcy i badŏcze Antarktyki

• Fabian Bellingshausen
• James Weddell
• James Clark Ross
• Ernest Shackleton
• Roald Amundsen
• Robert Falcon Scott