Rōmański kōnszt: Porōwnanie wersyji

[[FilePlik:Cieszyn rotunda sw Mikolaja.jpg|thumb|right|Rotōnda [[Świynty Mikołej|Świyntygo Mikołeja]] we [[Ćeszyn|CieszynCieszynie]]ie]]

'''Rōmański kōnszt''' je zorta [[kōnszt]]u, kerŏ porodziōła sie we [[Francyjo|Francyji]] we [[XI stolecie|XI stoleciu]] a bōła we [[Ojropa|Ojrŏpie]] do [[XIII stolecie|trzinastygo stoleciŏ]]. Głownymi a znamiynnymi postrzodkōma rōmańskigo kōnsztu, ôkrōm Francyje, bōła tyż [[Italijŏ]], [[Yngland]] a [[Szpańijo|Szpanijŏ]]. Zaôbycz tworzyniy we rōmańskim duchu wypływało ze [[religijŏ|religije]] a wiōnzało sie ze [[Bynediktyny|bynydiktyńskimi]] a [[Cystersy|cysterskimi]] zakōnōma. Wônczas bōły budowane geometryczne a sroge [[kościōł|kościoły]] a [[klŏsztōr|klŏsztory]]. Ôkrōm tygo je dlŏ rōmańszczyzny charakterystyczne używaniy [[krziżowy sklep|krziżowych]] a [[kolybkowy sklep|kolybkowych sklepōw]], kulatych łukōw, rubych murōw a małych ôknōw. Stawiyniōm przidŏwano [[rzezaniy|rzezane]] dekoracyje do zgody ze baukōnsztowymi formōma. Słowo rōmański kōnszt niy ôznŏczŏ ale jyn [[baukōnszt|baukōnsztu]]u, nale tyż religijne malyrstwo na ścianach, miniaturowe a tabulowe malyrstwo, [[tkaniy]], [[snycerstwo]], rzezaniy we [[słōniowa kość|słōniowyj kości]], ôdlywaniy we [[brōnza|brōnzie]] a złotnictwo.

* [[Polsko|Polskŏ]]: fragmynta katedralōw we [[Gniezno|Gnieźnie]], [[Płock]]u, [[Poznańy|Poznaniu]] a [[Krakōw|Krakowie]], kolegijaty we [[Kruszwica|Kruszwicy]] a [[Tum]]ie, [[portal (baukōnszt)|portalportale]]e we [[Czerwińsk]]u, we kościele św. Maryje Magdalyny we [[Wrocłow|Wrocławiu]] a we kościele św. Trōjcy we [[Strzelno|Strzelnie]] (tam tyż znajōme kolōmny), [[Gnieźnieńske Dźwiyrze]] ze brōnzy.

* <small>''Historia. Średniowiecze i epoka nowożytna'', zbiorowǒ robota, [[Wydawnictwo Naukowe PWN]], [[Warszawa]] [[2002]], zajta 66</small>

[[eu:Arte erromanikoerromanikoa]]