[[Plik:Sir Isaac Newton by Sir Godfrey Kneller, Bt.jpg|thumb|250px|Isaac Newton]]
'''Sir Isaac Newton''' (ur. [[4 styčńastycznia]] [[1643]], zm. [[31 marca]] [[1727]], wedle [[kalyndoř grygorjański|kalyndořa grygorjańskigo]]; aboalbo ur. [[25 grudńa]] [[1642]], zm. [[20 marca]] [[1726]] wedle užywanygoużywanygo wůunčaswonczas [[kalyndoř julijůński|kalyndořa julijůńskigojulijońskigo]]) - [[Wjelgo Brytańja|angelski]] [[Fizyka|fizyk]], [[matymatyk]], [[astrůnůmastronom]], [[filozof]], [[historyk]], badačbadacz [[Biblijo|Biblije]] a [[alchymja|alchymik]].
W swojym suynnymslynnym dźeledziele ''[[Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] '' (1687 r.) předstowiu [[prawo powšychnygo ćůnžyńo]], a tyž [[zasady dynamiki Newtůna|prawa ruchu]] ležůnce u podstaw [[mechańika klasyčno|mechańiki klasyčnyj]]. Ńyzaležńy uod [[Gottfried Wilhelm Leibniz|Gottfrjyda Leibńiza]] přičyńiu śesie do rozwoju [[rachůnek růžńičkowyrużńiczkowy|rachůnku růžńičkowygo]] i [[rachůnek coukowycołkowy|coukowygocołkowygo]].
Kej pjyršy wykazouwykazoł, ažeże te same prawa řůndzům ruchym ćou na [[Źymja|Źymje]] jak i [[ruch]]ym [[ćouo ńybjeske|ćou ńybjeskych]]. Jygo doćekańo doprowadźiuy do [[rewolucyjo naukowo|rewolucyji naukowyj]] a přijyńćo teorji [[heljocyntryzm]]u. Podou matymatyčne uzasadńyńy do [[prawa Keplera|praw Keplera]] i rozšeřůu je udowadńajůnc, ažeaże [[Uorbita (we astrůnůmji w astrůnautyce)|uorbity]] (we wjynkšośći [[kůmeta|kůmet]]) sům ńy yno [[elipsa (matymatyka)|eliptyčne]], nale můgům być tyž [[hiperbola (matymatyka)|hiperbolične]] i [[parabola (matymatyka)|parabolične]]. GuośiuTwierdzał, ažeaże śwjotuośwjotło mo natura [[dualizm korpuskularno-falowy|korpuskularno]], čyliczyli aže skuodo śe s čůnstek. BůuBył pjyršympirsym, kery zdouzdał se sprawa, aže widmo barw uobserwowane podčaspodczas padańo bjouygo śwjotuaśwjotła na [[pryzmat]] je cechům padajůncygopadającego śwjotuaśwjotła, a ńy pryzmatu, jak guośiutwierdzał 400 lot nazod [[Roger Bacon]].
