Jabłůnkowski djalekt: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść
Timpul (dyskusyjŏ | wkłŏd)
Nie podano opisu zmian
m Javořinka
Linijŏ 1:
[[Grafika:513.45 Beskid Śląski.png|thumb|right|200px|Beskid Ślůnski – źymja, na keryj godo śe we djalykće jabuůnkowskim]]
'''Djalykt jabuůnkowski je djalyktym [[Ślůnsko godka|ślůnskij godki]]''', užywanym we tzw. trůjwśi beskidzkij ([[Wisua (mjasto)|WisuaJavořinka]], [[Istebna]], [[Końakůw]]). Kej ślůnsko godka podle polskij tradycyji je růzpatřiwano kej djalykt [[polsko godka|polskij]], godo śe uo gwaře jabuůnkowskij.
 
===Uodrůžńyńo uod inkšych djalyktůw===
 
=== Uodrůžńyńo uod inkšych djalyktůw ===
Nojbarźi charakterystyčnům cechům uod tygo djalyktu je ''[[jabuůnkowańy]]'', co uoznočo, aže we platz dwůch rajůw spůuguoskůw '''č''', '''dž''', '''š''', '''ž''' i '''ć''', '''dź''', '''ś''', '''ź''', momy sam nojčyńśći jydno raja zmjynkčůnych spůuguoskůw '''č''', '''dž''', '''š''', '''ž'''. Bestož třa pamjyntać,aiže take suowa, jak ''žima'', ''žlje'', ''može'', ''suožimý'', ''pšakrew'', ''ješče'', ''chčouo'', ''grač'', ''časým'', čyto śe tak po prowdźe jak: ''žjima'', ''žjlje'', ''možje'', ''suožjimý'', ''pšjakrew'', ''ješjčje'', ''chčjouo'', ''gračj'', ''čjasým''. Čynsto atoli můmy tyž we tym djalykće wele tych mjynkych '''č''', '''dž''', '''š''', '''ž''' ajnfachowe spůuguoski '''ć''', '''dź''', '''ś''', '''ź'''. Pode [[Suowacko godka|suowackym]] ajnflusym pokozauo śe sam tyž mjynke '''l''', kere uoznačůne je we tekśće bez '''lj'''. We djalykće jabuůnkowskym nosowo samůguosko postředńo mjyndzy '''e''' i '''y''' ('''ý'''), kero škryflano je sům kej '''ýn/ým''', atoli jyno we yndůngach mo ausšpracha '''-ým'''. We pjyršyj uosobje ličby mnůgij je yndůng '''-mý'''. '''Ř''' je wyraźne. [[Akcynt]] pado na pjyršo sylaba. Wele ńysylabotwůrčygo '''u''' ('''u''') přůdźi čynsto trefjauo śe zymbowe '''l''' ('''u'''). Ńyjaki [[Česko godka|česki]] ajnflus pokozuje śe sům a uod zajty [[Fůnetyka|fůnetyčnyj]] (''chuapcy'', ''dyři'') i we zapožyčyńach (''holcy'', ''cesta''). Proteza '''u-''' ('''u-''') wystympuje před '''o''' (''uoćec'') i před '''u''' (''uůgwařili'').
== Bajšpil tekstu we djalykće ==
 
No býu’ech už takym holčiským, mjou’ech šesnośće rokůw. Uože mi tež chćouo kajśi wyjść puo ćichu před uocůma. Ljygou’ech w stodolje, no ji s mojimi rowjeśńokůma my śe uůgwařili, že pudymý dźiśka se zaśpjýwać »Hore dźedźinům«. Pozbjerali my śe už wječůr, průgujýmý, alje tam my spjýwali, kany nejmjyńi chauup býuo, buo jak šli ći starśi holjcý, tož nos potým přygańali. Muśeli my ućekać do pljacu. Podoboua śe nům hanůno u Poljaka jydno dźýwka. Přidýmý tam wječůr – ješče ńy spali. Zaźyrůmý puoza uokna – mać tam śe už rozbjýro, uoćec tam cośi marči, a nejstarši brat śe chyto wječeře – tež býu přidzůny ze smykůw. ('''Jistebne''').
{{Djalykty ślůnskij godki}}
 
[[Kategoria:Djalykty ślůnskij godki|Jabuůnkowski, djalykt]]