Ptŏki: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść
Ethefor (dyskusyjŏ | wkłŏd)
m godkowe
Linijŏ 1:
{{ort}}
[[Plik:Pigeon Columba livia amk.jpg|thumb|right|[[Gouůmb]]ek – pospolity ptok]]
'''Ptoki''' (''Aves'') – grůmada stouoćeplnych zwjyřůnt s podtypu kryngowcůw. Je nojbarźi zrůžńicowanům spojstřrůdspojstřůd grůmad [[Kryngowce|kryngowcůw]] lůndowych – na coukij [[Źymja|Źymji]] je ůngyfer 10 000 gatůnkůw ptokůw, kere zamjyškujům ekosystymy na coukym śwjeće. Jejich wjelgość waho śe uod 5 cm u [[Koliberek hawański|koliberka hawańskigo]] do 2,7 m u [[Struś|struśa]]. Dźou [[Bjolůgja|bjolůgije]] badajůncy ptoki to uorńitolůgijo.
 
Charakterystyčne lo ptokůw nowočesnych ([[Neornithes]]) sům: [[skůra]] wytwařajůnca [[fyjdry]], předńy kůńčyny překštoucůne we [[křidua]], ščynki uokryte růgowym [[Dźůb|dźobym]], u wspůučesnych předstawićeli pozbawjůnym [[Zymby|zymbůw]], leki, mocny škelet a štyrodźouowe [[serce]]. Ptoki sům prowje zawdy zdolne do lotu, atoli ńykere gatůnki sům wtůrńy ńylotne – jejich [[ukuad pokarmowy]] a [[Ukuad oddechowy|uoddechowy]] sům přistosowane do tej zdolnośći. PozaKrům tymtygo uodznačajům śe wysokům aktywnośćům metaboličnům. Rozmnažajům śe bez skuadańy a wyśadywańy uotočůnych twardům šupům [[Jajco|jajcůw]]. Ńykere ptoki, ščygůlńy s řyndůw [[Krukowate|krukowatych]] a [[Papůgi|papůgowych]] noležům do nojbarźi inteligyntnych gatůnkůw [[Zwjyře|zwjyřůnt]], zdolnych do twořyńo a užywańo přiřůndůw půmocńičych a překazujůncych ta wjydza nastympnym pokolyńům.
 
Wjela gatůnkůw uodbywa dalekodystansowe wyndrůwki, inkše přymjyščajům śe myńi rygularńy na krůtše uodlyguośći. Sům zwjeřyntůma socyjolnymi, porozůmjewajům śe při půmocy wizualnych sygnouůw a zawouań kůntaktowych, jak i śpjywym, bjorům udźou we wspůlnych lyngach, polowańach, přepyndzańu [[Drapježńik|drapježńikůw]], zgrupowańach migracyjnych.