Angelsko godka: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść
m clean up using AWB
m uortograficzne a tychńiczne, replaced: jak → kej , ) - → ) – , w → we (9), Z → ze using AWB
Linijŏ 1:
[[Plik:English-as-Official-Language.png|thumb|300px|[[Państwo|Państwa]], w kerych godkům urzyndowům je angelsko.]]
'''Angelsko godka''' (ang. ''English language'' {{IPA|ɪŋglɪʃ 'læŋgwɪʤ}}) - [[urzyndowo godka]] na [[Terytorjum zależne|terytorjach zależnych]] [[Wjelgo Brytańijo|Wjelgij Brytańije]], a we wjynkszośći jeji bůłych [[Kolůńijo|kolůńiji]] i [[Důmińjům|důmińjůw]], p.in. [[Irlandyjo|Irlandyji]], [[Kanada|Kanadźe]], [[Republika Połedńowyj Afriki|RPA]], [[Australijo|Australiji]] i [[Nowa Zelandyjo|Nowyj Zelandyji]].
 
Terozki używo jům kole 400 miljůnůw ludźi kej uojczysto godka, a 1,2 - 1,6 miljarda kej uobco godka.
 
We sůmy Wjelgij Brytańije angelsko godka je ''de facto'' godkům urzyndowům, nale formalńy państwo to ńy mo żodnej uoficjalńy ustalůnej urzyndowyj godki. Podano sytuacyjo je tyż we [[Zjednoczůne Sztaty|Zjednoczůnych Sztatach]]<ref>[http://www.usconstitution.net/consttop_lang.html ''Constitutional Topic: Official Language'' w serwisie The US Constitution on line]</ref>. Angelski noleży do uoficjalnych godek [[Uorgańizacyjo Narodůw Zjydnoczůnych|ONZ]], a uod [[XX wjek]]u je nojczyńśći używanům godkům wwe kůntaktach mjyndzynarodowych. Roz na kedy uokreślany kej pjyrszo ůńiwersalno godka ludzkośći<ref>[http://www.economist.com/world/europe/displayStory.cfm?Story_ID=883997 The Triumph of English] (en)</ref>.
 
Angelsko godka je fest zrůżńicowano geůgraficzńy. [[Djalykt]]y růżnům śe [[Fůnetyka|fůnetykům]], słowńictwym i do pewnygo stopńo [[Gramatyka|gramatykům]].
Linijŏ 48:
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Y y
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Zze z
|}
 
=== Gramatyka angelskij godki ===
Angelsko godka je [[Godki pozycyjne|godkům pozycyjnům]] a [[Godki analityczne|analitycznům]] (wjelge znoczyńy majům [[czasowńiki pośiłkowe]]), nale wystympujům tyż ńykere elymynty [[Godka fleksyjna|fleksyji]]. Sům to relikty indoeuropejskigo systymu deklinacyji i kůńůgacyji, wwe pełńi zachowanygo wwe [[Godki słowjańske|godkach słowjańskych]] i [[Łaćina|łaćińy]], a wwe tajli we [[Staroangelsko godka|staroangelskej godce]]. Uodmjano bez [[Przipadek|przipadki]] dotyczy zaimkůw, rzeczowńiki pośadajům yno [[dopełńacz]] (''Saxon genitive''), tworzůny s kůńcůwkům -s.
 
W angelskej godce wystympujům [[Przedimek|przedimki]]: uokreślůny ''the'' i ńyokreślůny ''a(n)''. Formy ''an'' używa śe przed wyrazůma wymawjanymi s nagosowům samůgoskům - ''an hour'' nale ''a European''. Co ńyzwykłe wśrůd godek indoojropejskych, ńy istńije kategoryja [[Rodzaj gramatyczny|rodzaju gramatycznygo]], s wyjůntkym zaimkůw trzećij uosoby liczby pojydynczej.
Linijŏ 84:
|I will have been doing
|-
!Future in the past (Prziszły wwe przeszłośći)
|I would do
|I would be doing
Linijŏ 92:
|}
 
Wśrůd jynzykoznawcůw ńy mo połnej zgody co do tygo, eli kożdům s podanych wyżej kůnstrukcyji uważoć za samodźelny czas. Ńykerzi wyrůżńajům wwe angelszczyźńy jydyńy czas przeszły i teraźńijszy (ze wzglyndu na istńyńy wwe ńich ''prostych'' form czasowńika), pozostołe zaś czasy uważajům za [[aspekt (jynzykoznawstwo)|aspekty]] tych dwůch czasůw.
 
=== Składńo ===
Podstawowym szykym zdańo je [[SVO]], podańy jakkej wwe ślůnskej godce. Wyrazy uokreślajůnce poprzedzajům uokreślane. Szyk zdańo je uo wjela myńi swobodny wwe porůwnańu s ślůnskům godkům.
 
== Przipisy ==