Astrōnōmijŏ: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linijŏ 1:
[[Image:Chinese astronomer 1675.jpg|thumb|Wyobražyńy chińskigo astrůnůma]]
[[Image:Ing telescopes sunset la palma july 2001.jpg|thumb|Pora s kilkůnastu teleskopůw w [[Uobserwatorjům Roque de los Muchachos|uobserwatorjům Roque de los Muchachos]] na wyspje [[La Palma (wyspa)|La Palma]] na Wyspach Kanaryjskych. Uod lewyj Teleskop Willijůma Herschela, Uotwarty Teleskop Holynderski, Teleskop Zyńitowy Carlsberg, Šwedzki Teleskop Suůnečny, Teleskop Izaaka Newtůna i Teleskop Jacobus Kapteyna.]]
'''Astrůnůmijo''' ([[Grecko godka|gr.]]: ἀστρονομία) - nauka uo [[Ćouo ńybjeskemodre|ćouach modrych]], jeich budowje, ruchach, pochodzyńu a ewolucyje uoroz uo materyje rozprošůnej we přestřyńi kosmičnyj (mjanowanyj tyž [[Kosmos (astrůnůmja)|kosmosym]]). Astrůnůmijo, a po prowdźe jeji tajla mjanowano [[Kosmolůgja|kosmologjům]], zajmuje śe tyž [[Wšechśwjot|Wšechśwjotym]] kej coukośćůn. Nazwa astrůnůmijo pochodźi s greki: [[Grecko godka|gr.]] ἄστρον ''astron'' (gwjozda) + νόμος ''nomos'' (prawo).
 
Astrůnůmijo možno inačy uokreślić kej nauka uo wšelkych uobjektach a zjowiskach znojdujůncych śe poza [[Źymja|Źymjům]].
 
Dźiśijšo astrůnůmijo je gynau zwjůnzano s [[Astrofizyka|astrofizykům]], kera je zastosowańym prow [[Fizyka|fizyki]] do interpretacyje wyńikůw uobserwacyje astrůnůmičnych. Zwjůnzek tyn je tak guymboki, aže dźiś uobje dźedźiny sům ale jydnośćům. Můg uůn powstoć skuli uodkryću, aže ćoua ńybjeskemodre skuadajům śe s takij samyj [[Materja (fizyka)|materyje]], kej wšyjske inkše uotačajůnce nos uobjekty.
 
Uobjekty, kerymi zajmuje śe astrůnůmijo, to ćoua modre: [[Planeta|planety]], [[Kśynžyc|kśynžyc]]e, [[Planetoida|planetoidy]], [[Gwjazda|gwjazdy]], [[Gwjazdozbjůr|gwjazdozbjory]], [[Asocjacyje gwjazdowe|asocjacyje gwjazd]], [[Grůmady gwjazd|grůmady gwjazd]], [[Galaktyka|galaktyki]], [[Mguawica|mguawice]], [[Grůmada galaktyk|grůmady galaktyk]], [[Materja mjyndzygwjazdowa|materja mjyndzygwjazdowa]], [[Gaz mjyndzygalaktyčny|gaz mjyndzygalaktyčny]], [[Materja ygzotyčno|materja ygzotyčno]], [[Antymaterja|antymaterja]], [[Ćymno materja|materja ćymno]], [[Kwazar|kawzar]]y, [[Čorno dźura|čorne dźury]] i wjela inkšych. Astrůnůmja zajmuje śe badańym procesůw dotyčůncych tych ćou.