Źymja: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść
m {{delete|Article already imported to szl.wikipedia.org}}
Linijŏ 1:
{{delete|Article already imported to szl.wikipedia.org}}
[[Image:The Earth seen from Apollo 17.jpg|thumb|300px|right|Źymja widźano s pokuadu Apollo 17]]
[[Image:Earth symbol.svg|thumb|60px|right|Astrůnůmičny symbol Źymji]]
'''Źymja''' – (uac. Terra) třeća w kolejnośći (ličůnc uod [[Suůńce|Suůńca]]) i piůnto co do wjelgośći [[Planeta|planeta]] [[Ůkuod Suůnečny|Ůkuodu Suůnečnygo]].
 
Wokůu Źymi krůnžy jydyn [[Naturalny satelita|naturalny satelita]] – [[Kśynžyc|Kśynžyc]] a prawdopodobńy dwa [[Kśynžyce Kordelewskigo|kśynžyce půuowe]] (kśynžyce Kordelewskigo) i znočno ličba [[Štučny satelita|štučnych satelitůw]]. Stouo, stabilno uorbita pośado tyž planetoida [[3753 Cruithne|3753 Cruithne]], kera pozostajůnc w rezůnańśe s uorbitům Źymi beś ńykerych naukowcůw je uwažano za drůgi kśežyc Źymi.
 
Źymja ůformowoua śe ůngefyr 4,5 milijorda lot tymu.
 
Źymja mo wuaśćiwo [[Masa (fizyka)|masa]] i grawitacyjo do utřimańo atmosfery, kera chrůńi před škodliwym [[Průmjyńowańy ultrafjoletowe|průmjyńowańym ultrafjoletowym]], a tyž [[Pole magnetyčne|pole magnetyčne]] chrůńjůnce před pochodzůncym ze Suůńca [[Wjatr suůnečny|průmjyńowańym korpuskularnym]].
Uoddalyńy uod Suůńca je waśćiwe do utřimańo uodpowjydńij tymperatury. Uowaža śe, aže čynńiki te spřijouy [[Abjůgyneza|powstańu žyća]] na našej planeće.
Je nojwjynkšo s [[Planeta skalista|planet skalistych]] w Ůkuodźe Suůnečnym, a tyž jak dotychčas jydynym znůnym mjejscym wystympowańo [[Žyće|žyća]].
 
* Powjeřchńo coukowito: 510,072 miljůnůw km²
* Powjeřchńo lůndowo: 148,94 miljůnůw km² (29,2% powjeřchńi coukowitej)
* Powjeřchńo wodno: 361,132 miljůnůw km² (70,8% powjeřchńi coukowitej)
* Średńo uodlygość uod Suůńca: 149 597 887 [[Kilometer|km]]
* [[Peryhelium|Peryhelium]] 147 098 074 km
* [[Aphelium|Aphelium]] 152 097 701 km
* Średńo pryndkość uorbitalno 29,783 km/[[Sekůnda|s]]
* Nachylyńy uorbity wzglyndym [[Ekliptyka|ekliptyki]] 0,00005[[Stopjyń (kůnt)|°]] (7,25° wzglyndym [[Růwńik|růwńik]]a [[Suůńce|suůnečnygo]])
* Średńica růwńikowo 12 756,274 km
* Średńica [[Bjygůn geůgrafičny|bjygůnowo]] 12 713,500 km
* Přećytno średńica 12 745,591 km
* [[Uobjyntość (matymatyka)|Uobjyntość]] 1,0832×10<sup>12</sup> [[Wp/szl/kilůmetr šeśćynny|km³]]
* [[Masa (fizyka)|Masa]] 5,9736×10<sup>24</sup> kg
* [[Gynstość|Gynstość]] 5,515 [[Gram|g]]/[[Cyntymetr šeśćynny|cm³]]
* [[Přispješyńy źymske|Přispješyńy źymske]] na růwńiku 9,780 m/s² [http://ssd.jpl.nasa.gov/phys_props_planets.html 1](0,99732 [[Přispješyńy źymske|g]])
* [[Pryndkość ućečki|pryndkość ućečki]] 11,186 km/s
* [[Deklinacyjo (astrůnůmja)|Deklinacyjo]] 90°
* [[Albedo|Albedo]] 0,367
* [[Ciśńyńy atmosferyčne|Ciśńyńy atmosferyčne]] na powjeřchńi 100 [[Paskal|kPa]]
* Skuod [[Atmosfera|atmosfery]]
** [[Azot|Azot]] 78%
** [[Tlyn|Tlyn]] 21%
** [[Argůn|Argůn]] 1%
** [[Dwutlynek wůngla|Dwutlynek wůngla]], [[Para wodna|para wodno]] - ilości śladowe, ok. 0,1%
 
[[Category:Źymja|*]]
 
{{Link FA|bg}}
{{Link FA|el}}
{{Link FA|en}}
{{Link FA|it}}
{{Link FA|sr}}
 
[[af:Aarde]]
[[als:Erde]]
[[ang:Eorðe]]
[[ar:أرض]]
[[an:Tierra]]
[[frp:Tèrra]]
[[ast:Tierra]]
[[az:Yer]]
[[bn:পৃথিবী]]
[[zh-min-nan:Tē-kiû]]
[[map-bms:Bumi]]
[[be:Планета Зямля]]
[[be-x-old:Зямля]]
[[bcl:Kinaban]]
[[bs:Zemlja (planeta)]]
[[br:Douar (planedenn)]]
[[bg:Земя]]
[[ca:Terra]]
[[cv:Çĕр (планета)]]
[[ceb:Kalibotan (planeta)]]
[[cs:Země]]
[[cy:Y Ddaear]]
[[da:Jorden]]
[[de:Erde]]
[[dv:ބިން]]
[[nv:Nahasdzáán]]
[[et:Maa (planeet)]]
[[el:Γη]]
[[en:Earth]]
[[es:Tierra]]
[[eo:Tero]]
[[eu:Lurra]]
[[fa:زمین]]
[[fo:Jørðin]]
[[fr:Terre]]
[[fy:Ierde]]
[[fur:Tiere]]
[[ga:An Domhan]]
[[gv:Yn Chruinney]]
[[gd:An Saoghal]]
[[gl:Terra (planeta)]]
[[gu:પૃથ્વી]]
[[zh-classical:地球]]
[[hak:Thi-khiù]]
[[ko:지구]]
[[haw:Honua]]
[[hy:Երկիր]]
[[hi:पृथ्वी]]
[[hr:Zemlja]]
[[io:Tero]]
[[ig:Uwa]]
[[ilo:Daga (planeta)]]
[[id:Bumi]]
[[ia:Terra]]
[[is:Jörðin]]
[[it:Terra]]
[[he:כדור הארץ]]
[[jv:Bumi]]
[[pam:Yatu]]
[[kn:ಭೂಮಿ]]
[[ka:დედამიწა]]
[[csb:Zemia]]
[[kk:Жер (ғаламшар)]]
[[kw:Dor]]
[[sw:Dunia]]
[[kg:Ntoto]]
[[ht:Latè]]
[[ku:Erd]]
[[lad:Tierra]]
[[lo:ໂລກ]]
[[la:Tellus (planeta)]]
[[lv:Zeme]]
[[lb:Äerd]]
[[lt:Žemė]]
[[li:Eerd]]
[[ln:Mabelé]]
[[jbo:terdi]]
[[lmo:Tèra]]
[[hu:Föld]]
[[mk:Планета Земја]]
[[ml:ഭൂമി]]
[[mt:Art]]
[[mr:पृथ्वी]]
[[ms:Bumi]]
[[cdo:Dê-giù]]
[[mn:Дэлхий]]
[[nah:Tlālticpactli]]
[[nl:Aarde (planeet)]]
[[nds-nl:Eerde]]
[[ne:पृथ्वी]]
[[ja:地球]]
[[nap:Terra]]
[[no:Jorden]]
[[nn:Jorda]]
[[nrm:Tèrre]]
[[nov:Tere]]
[[oc:Tèrra]]
[[uz:Yer]]
[[nds:Eer]]
[[pl:Ziemia]]
[[pt:Terra]]
[[ksh:Ääd (Planeet)]]
[[ro:Pământ]]
[[rmy:Phuv]]
[[qu:Tiksi muyu]]
[[ru:Земля]]
[[se:Eana]]
[[sm:Earth]]
[[sco:The Yird]]
[[sq:Toka]]
[[scn:Terra (pianeta)]]
[[simple:Earth]]
[[sk:Zem]]
[[sl:Zemlja]]
[[sr:Земља]]
[[sh:Zemlja (planet)]]
[[su:Marcapada]]
[[fi:Maa]]
[[sv:Jorden]]
[[tl:Daigdig]]
[[ta:பூமி]]
[[th:โลก]]
[[vi:Trái Đất]]
[[tg:Замин]]
[[tpi:Giraun]]
[[chr:ᎡᎶᎯ]]
[[tr:Dünya (gezegen)]]
[[uk:Земля]]
[[ur:زمین]]
[[vec:Tera]]
[[wa:Daegne]]
[[vls:Eirde (planete)]]
[[wo:Suuf]]
[[yi:ערד-פלאנעט]]
[[yo:Ilẹ̀-ayé]]
[[zh-yue:地球]]
[[bat-smg:Žemė]]
[[zh:地球]]