Ślůnsko godka: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść
Makel (dyskusyjŏ | wkłŏd)
Nie podano opisu zmian
Timpul (dyskusyjŏ | wkłŏd)
Wycofańy 10 wersyje użytkowńika Makel - ńy możno pumjyńoć we kodźe infoboxa, a moue szkryflyńo we treśći artikla przerobia tyż
Linijŏ 2:
| kolor=0000ff
| barwa=ffffff
| Prowdźiwe mjano oryginalne=Ślůnsko godka
| kraj, rygjůn1=[[Ślůnsk]] (we grańicach [[Polska|Polski]] a [[Čechy|Čechůw]]), [[Ńymcy]], [[USA]]
| wjelośćličba=~1 250 tyś.
| pozycyjopozycja=
| familijofamilija=[[Godki indoojropejske]]
* [[Suowjańske godki|Godki suowjańske]]
** [[Godki zachodńosuowjańske]]
*** [[Godki lechicke]]
**** '''ślůnsko godka'''
| kraj, rygjůn2=ńy powožanyuznowony
| agencyjo=
| zortarodzej=modyfikowanomodyfikowůny [[uaćińskoalfabet abecedauaćiński]]
| iso1=
| iso2=
Linijŏ 23:
| přimjotnik2=
}}
'''Ślůnsko godka''' (ńykedy uokreślano bez wuosnychjei godajůnychužytkowńikůw: '''pů našymu''')– godka, podugkerům keryposuůguje godajůmśe rdzynnerdzynna ludźeludność [[Gůrny Ślůnsk|Gůrnygo Ślůnska]] a reliktowyreliktowo tajletajla ludnośći [[Dolny Ślůnsk|Dolnygo Ślůnska]]. W [[Narodowy Spis Powšychny|Narodowym Spiśe Powšychnym]] zew [[2002|2002]] roku bespůnod 56 tyśyncy uosůb zadeklarowouo ślůnski jako důmowokej godka důmowa<ref>PodugWedle Narodowygo Spisu Powšychnygo zes 2002 roku 56 tyśyncy Ślůnzokůw (40 tyśyncy zes wojewůdztwa ślůnskigo) zadeklarowouo, coaže w důmu godoposůguje jynośe pogodkům ślůnskuślůnskům.</ref>, naleatoli sům rachowańašacůnki, coaže terozkiuobecńy užywo jijei koleůngyfer 1,25 miljůna uosůb. Tajla s ńich přebywo za grańicůma [[Ślůnsk]]a - w [[Ńymcy|Ńymcach]], [[Čechy|Čechach]] a [[USA]]. Godka ślůnsko přinoležyzaličo śe do [[godki lechicke|grupy lechickej]] [[godki zachodńosuowjańske|godek zachodńosuowjańskich]]. NojbližšeNajbližše somjei jigodki godki:to [[polsko godka|polsko]], [[kašebskokašubsko godka|kašebskokašubsko]], [[uůžycke godki|godki uůžycke]] ([[gůrnouůžycko godka|gůrno-]] a [[dolnouůžycko godka|dolno-]]) uoroz tyž [[česko godka|česko]] a [[suowacko godka|suowacko]].
ŚlůnskoMowa godkaślůnsko mjyńirůžńi śe uod inkšych jynzykůwgodek suowńictwym, [[Fůnetyka|fůnetykům]] a [[Uortografja|uortůgrafjům]]. W [[Polska|polskijpolskej]] literatuře naukowyj důminuje nůmerapůglůnd, coaže etnolekt ślůnski je zespouymzespouem [[Gwara|gwar]] abo djalyktůw/poddjalyktůw postřůdw ramach [[Polsko godka|polskij godki]].
 
== FůnologijoFůnolůgja ==
=== Spůuguoski ===
Systym spůuguoskowy předstawjo śe fest podańy na [[polsko godka]]:
Linijŏ 79:
|-
|}
== Historja ==
 
== Historyjo ==
[[Grafika:Ksiega Henrykowska01.jpg|thumb|Prawdopodobńy pjyrše zdańy we ślůnskij godce]]
Pjyršym hanšriftym, we kerym uznowo śe, aže užyto je ślůnsko godka, to [[Kśynga Henrykowsko]]<ref> http://slunskoeka.pyrsk.com/gysichta.html#02.</ref>. Pado tam suawne zdańe ''dai ut ia pobrusa a ti poziwai'', kere uoznočo ''dej, dyć jo pobruša, a ty se dychńij'' ([[polsko godka|pol]]: ''daj, niech ja pomielę, a ty odpocznij''). Ze wzglyndu na bližše podańy zdańa na ślůnsko godka, pojawiu śe problym, eli je to blank ślůnski abo polski, eli može [[středńowječe|středńowječno]] mješanka tych godek. Pů roz pjyršy mjano ''ligwa Slezian'' (ślůnsko godka) ukazowo śe we krůńice jydnygo žagańskygo [[kloštor]]a, mjanowanyj ''Catalogus abbatum Saganensium'' a kero zostouo naškryflono we [[XIV wjek]]u (mjyndzy [[1392]] a [[1422]]).
Linia 89 ⟶ 88:
Na počůntku styčńo začůn fungować ferajn [[Pro Loquela Silesiana|Pro Loquela Silesiana]], kery dowo se za cyl pjastowańy a průmowańy ślůnskij godki. Pojstřůd jego zauožyćelůw je m.in. Bogdan Kallus, autor "Słownika gůrnoślůnskij godki", Mirosław Syniawa, kery we 2007 roku narychtowou tekst internecowego dyktanda we ślůnskij godce, i Rafał Adamus, ekonůmista ze Chořowa.<ref>(pl)"[http://miasta.gazeta.pl/katowice/1,35063,4963593.html Silesiana: Śląska mowa nie dla idiotów]" Gazeta Wyborcza, 25 lutego 2008.</ref>
 
== AbecedaAlfabet ślůnskij godki ==
{{disambigR||[[Alfabet ślůnski|Alfabet ślůnski]]}}
W [[Internec|Internecu]] popularny je nastympujůncy alfabet<ref>[http://www.google.pl/search?q=%C5%9Bl%C5%AFnsko+godka&ie=utf-8&oe=utf-8&aq=t&rls=org.mozilla:pl:official&client=firefox-a Wyniki šnupańo "ślůnsko godka"].</ref>:
Linia 131 ⟶ 130:
Atoli ten warjant škryflańo je užywany nojčyńśći, istńijům tyž inkše šrajbůngi, zawjerajůnce np. '''v''', '''ú''', '''ũ''' a '''ô'''. Pojawjajům śe uůne atoli sporadyčńy. Uogůlńy, godka ślůnsko može być škryflono 10 alfabetůma, myńi lebo barźi populornymi.<ref>http://www.dyktando.org/?id=ortografia</ref>
 
== DjalyktaDjalykty ==
Godka ślůnsko ńy mo jydnoko we wšyskych tajlach [[Gůrny Ślůnsk|Gůrnygo Ślůnska]]. Inakšy godo śe wele [[Ćešyn|Ćešyna]], inakšy – wele [[Uopole|Uopola]]. To, co je mjanowone u užytkowńikůw ślůnskigo ''[[djalykt|djalyktůma]]'', bez ńykerych godkoznowcůw [[Polska|polskich]] uokreślo śe kej ''gwary etnolektu ślůnskigo''. Wspůučeśńy do śe wyrůžńić 7 uodmjon godki ślůnskij: [[Djalykt ćešyński ślůnskij godki|ćešyńsko]], [[Djalykt gliwicki ślůnskij godki|gliwicko]], [[Djalykt jabuůnkowski ślůnskij godki|jabuůnkowsko]], [[Djalykt klučborski ślůnskij godki|klučborsko]], [[Djalykt ńymodliński ślůnskij godki|ńymodlińsko]], [[Djalykt průdńicki ślůnskij godki|průdńicko]] a [[Djalykt uopolski ślůnskij godki|uopolsko]].<ref>http://slunskoeka.pyrsk.com/farby.html</ref>
 
Linia 142 ⟶ 141:
<references/>
 
== BadńijZoboč tyž ==
*[[Alfabet ślůnski Steuera|Alfabet ślůnski Steuera]]
*[[Dolnoślůnsko godka|Dolnoślůnsko godka]]