Systymatyka ôrganizmōw: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
m poprawa linkůw, replaced: ôrganizmōw → ôrganizmōw (2) using AWB
Linijŏ 1:
{{NowOrt}}
'''Systymatyka ôrganizmōw''', '''systymatyka biologicznŏ''' – nojstarszŏ dōmyna nauk biologicznych, [[nauka]], co sie pŏrŏ [[klasyfikacyjŏ biologicznŏ|klasyfikowaniym]], katalogowaniym jak tyż [[Ôpis naukowy|ôpisowaniym]] [[ôrganizm|ôrganizmōw]]ōw we ôparciu ô podszukowanie jejich [[Roztōmajtość biologicznŏ|roztōmajtości]], [[filogyneza|pochodzyniŏ]] i przŏcielstwa. Systymatyka grupuje ôrganizmy w jednostki, co stanowiōm [[taksōn]]y w hierarchicznyj strukturze [[Kategoryjŏ systymatycznŏ|kategoryje systymatycznyj]], w wyniku czego powstŏwŏ ukłŏd systymatyczny (systym). Prawidła klasyfikacyje i nazewnictwa systymatycznego ôkryślŏ [[taksōnōmijŏ]], a relacyje przŏcielstwa ewolucyjnego miyndzy taksōnami – [[filogynetyka]]. Niykedy termin ''taksōnōmijŏ'' bywŏ rozszyrzany na cołkõ systymatykã, ale we ścisłym znaczyniu je to jeji dzioł, co zajmuje sie metodologicznōm, zmatymatyzowanōm strōnōm<ref>{{cytuj strōnã|url=http://www.zielnik.biol.uw.edu.pl/?page_id=113|tytuł=Klasyfikacja biologiczna|nazwisko=Spalik|miano=Krzysztof|praca=Krótki kurs systematyki|ôpublikowany=Zielnik Wydziału Biologii UW|jynzyk=pl|data dostympu=2010-02-23}}</ref>. Do dziś było ôdkrytych, ôpisanych i nazwanych nojmynij 1,75 mln zortōw ôrganizmōw, co żyjōm terŏźnie na [[Ziymia|Ziymi]], jak tyż poraset tysiyncy ôrganizmōw wymartych.
 
== Rys historyje systymatyki ==
Linijŏ 23:
Terŏźny w danym ôkresie sztand wiedzy ô ôrganizmach je ôbrazowany ôd systymatykōw we formie układu systymatycznego, nazywanego systymym taksōnōmicznym, klasyfikacyjōm systymatycznōm, klasyfikacyjōm biologicznōm abo podziałym systymatycznym ôrganizmōw. Bez to że sztand tyj wiedzy durch sie umiyniŏ, ôdkrywane sōm nowe grupy ôrganizmōw, a tyż doskōnalōne sōm metody badawcze – propōnowane ôd ôsobnych autorōw klasyfikacyje biologiczne sztyjc podlygajōm modyfikacyjōm.
 
W systymatyce kladystycznyj ôdchodzi sie ôd ôkryślaniŏ kategoryji systymatycznych, a zależności filogynetyczne miyndzy ôsobnymi taksōnami ôkryślane sōm ze pōmocōm [[klad|kladōw]]ōw, co tworzōm strōm filogynetyczny, nazywany strōmym rodowym abo strōmym życiŏ.
 
== Wejzdrzij tyż ==