Absztimōng na Gōrnym Ślōnsku: Porōwnanie wersyji
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
m →Ciōng absztimōngowej kampanije: poprawa linkůw, replaced: freikorpsōw → freikorpsōw using AWB |
||
Linijŏ 25:
Narychtowaniŏ do absztimōngu ôdbywały sie we atmosferze terroru ôbōch zajt. Jŏrym 1919 roku ôstała utworzōnŏ miymieckŏ policyjŏ bezpiyczyństwa – ''[[Sicherheitspolizei]]'', we przimo ''Sipo'', wszeôbecnie zwanŏ „zycherkōm”. Policyjŏ ta przejōnła niykere wojskowe auftragi, m.in. warowała granice ze Polskõ. ''Sipo'' zawŏdzało napływ polskich bojōwkarzy na tejże granicy. We tym samym czasie ulekszało napływ miymieckich bojōwkarzy a transport brōni na Gōrny Ślōnsk bez piskã dymokracyjnã ôddzielajōncõ tyn teryn ôd Rzeszy. Po zawarciu wersalskij pokojowej umŏwy aliancka Rada Nojwyższŏ nakŏzała Miymcōm rozwiōnzanie ''Sipo'' do kwietnia 1920 roku. Decyzyjõ tã jednak zignorowano, za to po przibyciu Miyndzysojuszniczej Kōmisyje a ôpuszczyniu [[Ślōnsk]]a bez ôddziały ''[[Grenzschutz Ost|Grenzschutzu]]'', ''Sicherheitspolizei'' stała sie jedynym zôrganizowanym wojskowym drukym zajty miymieckij na terynie absztimōngowym. Zgodnie ze tajnymi dyrektywami płynōncymi ze [[Berlin]]a jeji funkcjōnariusze dopuszczali sie aktōw gwołtōw przi polskich działŏczach, zawŏdzali jejich legalne fungowanie, pasowali terror a zastrŏszanie. Polŏki ôdpłacali sie im tã samã mōnetōm, mordujōnc ślōnskich a miymieckich działŏczy, na przikłŏd [[Teofil Kupka|Teofila Kupkę]].
Bez cołki czas narychtowań do absztimōngu, na jego terynie fungowały miymiecke bojōwki przerzucane ze [[Prudnik]]a, kery bōł terynym jejich kōncyntracyje. Bōł w nim tajny skłŏd brōni, amunicyje a ajnrichtōngu wojskowego dlŏ paramilitarnych formacyji. We Prudniku fungowała tyż rekrutacyjna baza czōnkōw [[freikorps|freikorpsōw]]
Napiyncie wzrŏstało ôd chyty kwietnia 1920 roku. We dniu 25 kwietnia 1920 roku ôdbyły sie protestacyjne mityngi polskij ludności we Bytōmiu, [[Gliwicy|Gliwicach]], Katowicach, [[Krůlewsko Huta|Krōlewskij Hucie]] ([[Chorzůw|Chorzowie]]), [[Myslowicy|Myslowicach]], [[Pszczyna|Pszczynie]], [[Radźůnkůw|Radziōnkowie]], [[Ślůnsko Ruda|Ślōnskij Rudzie]], [[Rybńik|Rybniku]], [[Wirek|Wirku]], [[Władźisłůw|Władzisławiu]], [[Zaborze (cieszyński krys)|Zaborzu]] a [[Zobrze|Zŏbrzu]]. Dopōminano sie m.in. likwidacyje ''Sipo''. We pŏrã dni niyskorzij doszło do zetrzyń miymieckich bojōwek ze polskōm ludnościōm uczestniczōncõ we mityngach rocznicowych upamiyntniajōncych przijyńcie [[Kōnstytucyjŏ 3 mŏja|Kōnstytucyje 3 mŏja]]. Wrŏz szkolŏrskŏ młōdź we pŏru krysach podyjmła sztrejk przi dopōminaniu sie rōwnouprawniyniŏ polskij gŏdki we szkołach. We nocach 27/28 mŏja miymiecke bojōwki, przi braku ryakcyje ''Sipo'', dokōnały zbrojnego ajnbruchu na Hotel „Lomnitz” we Bytōmiu, siydzibã Polskigo Aabsztimōngowego Kōmitetu. Atak ôstoł ôdparty bez grupã prŏcownikōw komisariatu, ale budōnek ulegnōł poprzniyniu. Podane ataki miały plac na siydzibã Polskigo Aabsztimōngowego Komisariatu, a potym gmach konsulatu Polski we Ôpolu. Zdemolowano lokale krysowych Polskich Aabsztimōngowych Kōmitetōw, m.in. na prudnicki krys we [[Prudnik|Prudniku]] a kozielski krys we [[Kandrzin-Koźle|Koźlu]], skirz czego jejich siydziby trza było przeniyść ôdpednio do [[Gogůwek|Gogōwka]] a do [[Cisek|Ciska]] (niyskorzij lokal na prudnicki krys ôstoł przeniesiōny z Gogōwka do [[Strzyleczki|Strzyleczek]])<ref>{{Cytuj |autōr = Bolesław Bezeg |tytuł = "Na Linii Korfantego" 05.03.2021 |data = 2021-03-05 |data dostympu = 2021-03-09 |ôpublikowany = "Na Linii Korfantego" 05.03.2021 |url = https://radio.opole.pl/560,14,na-linii-korfantego-05032021 |jynzyk = pl}}</ref>. Miymcy tyż ôrganizowali mityngi antyfrancuske, bp. we Ôpolu, kaj 14 kwietnia Miyndzysojuszniczŏ Kōmisyjŏ ôgłosiyła stan wojynny.
| |||