Dziyń Ślōnskij Fany: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść
m ref
Nie podano opisu zmian
Linijŏ 1:
{{NowOrt}}
[[Plik:VI Marsz Autonomii VI March for the Autonomy (2012) (7573936644).png|thumb|[[Fana Gůrnygo Ślůnska|Gōrnoślōnskŏ fana]]]]
'''Dziyń Ślōnskij Fany''' to je ślōnskeślōnski fajer ôbchodzōny [[świynto]] ôbchodzōne15 lipca|15 lipnia]], w rocznicã nadaniŏ [[Autōnōmijŏ|autōnōmije]] dlŏ [[Ślōnske wojewōdztwo (1920–1939)|ślōnskigo wojewōdztwa]] (1920–1939). Je ôn ôbchodzōny ôd [[2011]] roku.
 
== Statut Ôrganiczny Ślōnskigo Wojewōdztwa ==
Linijŏ 7:
Statut Ôrganiczny Ślōnskigo Wojewōdztwa sformułowoł ôrdōnek kōnstytucyjny polskigo Syjmu Ôrdōnkodŏwczego ze 15 lipnia 1920 roku. Bōł to piyrszy w [[II Rzeczpospolita|Polsce]] kōnstytucyjny ôrdōnek – przijynty jeszcze przed kōnstytucyjōm dlŏ cołkij Polski. Autōnōmijŏ ôstała nadanŏ dlŏ [[Gōrny Ślōnsk|Gōrnego Ślōnska]] we ôbliczności zbliżajōncego sie [[Absztimōng na Gōrnym Ślōnsku|absztimōngu]], ôd kerego zależała przinŏleżność regiōnu<ref name="radioopole">{{Cytuj |autōr = Mateusz Babak |tytuł = Na Górnym Śląsku Dzień Śląskiej Flagi - w rocznicę nadania autonomii |data = 2021-07-15 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = Radio Opole |url = https://radio.opole.pl/548,1339,na-gornym-slasku-dzien-slaskiej-flagi-w-rocznice |jynzyk = pl}}</ref>.
 
Statut nadŏwoł tamtyjszymu ślōnskimu wojewōdztwu szyrokõ autōnōmijõ na moc dōmyn. Dziynki niymu (miyndzy inkszymi) powołany bōł [[Syjm Ślōnski Syjm]], a uznŏwoł ôn włŏsny budżet, kery zasiyloł [[Ślōnski Szac]]. Tekst statutu zawiyroł 45 artykułōw. Roboty nad niymi dōnżyły do zachowaniŏ rōwnowŏgi miyndzy samoregyrowaniym regiōnu, a wiyrchnictwym władzy państwowyj<ref name="radioopole" />.
 
Autōnōmiczne ślōnske wojewōdztwo po prŏwdzie przestało fungować we wrześniu 1939 roku bez ôkupacyjõ i prziłōnczynie do [[III Rajch|III Rajchu]], a 6 mŏja 1945 roku polskŏ [[Kōmunizm|kōmunistycznŏ]] ''Krajowa Rada Narodowa'' formalnie sniosła autōnōmijõ. Terŏźnie do przedwojynnego mustra autōnōmije ôdwołujōm sie ślōnske strzodowiska, kere chcōm m.in. zwiynkszyniŏ zakrysu samoregyrowaniŏ regiōnu i srogszõ rolã regiōnalnyj edukacyje<ref name="radioopole" />.
Linijŏ 14:
Ôbchodzynie Dnia Ślōnskij Fany zapropōnowoł deputyrowany do polskigo [[Syjm|Syjmu]] [[Marek Plura]]. Jak napisoł we 2011 roku – podle ônego kōncepcyji, świynto to mŏ być „dniym uciechy z lokalnego [[Patriotyzm|patriotyzmu]], dniym nadzieje na rozrost tyj ziymie a tyż dniym fajrowaniŏ spōlnoty [[Ślōnzŏki|Ślōnzŏkōw]]”. Propōnowoł ôn ludziōm powieszynie w tyn dziyń [[Fana Gůrnygo Ślůnska|fan we żōłto-modrych farbach Gōrnego Ślōnska]] a prziczepiynie akcesoryje w tych farbach do ônych ôblyczyń<ref name="onet">{{Cytuj |tytuł = Na Górnym Śląsku - Dzień Śląskiej Flagi |data = 2011-07-15 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = Onet Wiadomości |url = https://wiadomosci.onet.pl/slask/na-gornym-slasku-dzien-slaskiej-flagi/056wjdx |jynzyk = pl}}</ref>.
 
Ôd tego czasu, do ôbchodzyniŏ Dnia Ślōnskij Fany zachyncali tyż m.in.: [[Marek Plura]], [[Tomasz Słupik]]<ref name="onet" />, [[Ślōnskŏ Ferajna]], [[Ruch Autōnōmije Ślōnska]], samoregyrōnek [[Chorzůw|Chorzowa]]<ref name="radioopole" />, [[Wachtyrz.eu]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Dziyń Ślōnskij Fany |data = 2019-07-11 |data dostępu = 2021-07-16 |opublikowany = wachtyrz.eu |url = https://wachtyrz.eu/dziyn-slonskij-fany/}}</ref>, [[Ruch Chorzów]]<ref>{{Cytuj |autōr = |tytuł = Dziyn Ślōnskij Fany: Ruch Chorzów zagrał w specjalnych koszulkach! |data = 2016-07-16 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = Sportowy24 |url = https://sportowy24.pl/dziyn-slonskij-fany-ruch-chorzow-zagral-w-specjalnych-koszulkach/ar/10411480 |jynzyk = pl}}</ref>, a. fajrowanyFajrowany bōł m.in. we Chorzowie<ref>{{Cytuj |autōr = |tytuł = Ślōnske fajrowanie w Chorzowie. W mieście świętowano Dzień Śląskiej Flagi |data = 2021-07-15 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = Chorzów Nasze Miasto |url = https://chorzow.naszemiasto.pl/slonske-fajrowanie-w-chorzowie-w-miescie-swietowano-dzien/ar/c1-8370448 |jynzyk = pl}}</ref>, [[Śymjanowicy|Siymianowicach]]<ref>{{Cytuj |autōr = Mirella Dąbek |tytuł = DZIEŃ ŚLĄSKIEJ FLAGI • Historia i oświata • Aktualności • Urząd Miasta w Siemianowicach Śląskich |data = 2017-07-14 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = www.siemianowice.pl |url = http://www.siemianowice.pl/aktualnosci/historia-i-oswiata/dzien-slaskiej-flagi.7528/ |jynzyk = pl}}</ref>, [[Katowicy|Katowicach]]<ref>{{Cytuj |autōr = |tytuł = Śląskie flagi zawisną w Katowicach. Będzie można je podziwiać przez 3 dni |data = 2016-07-12 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = Infokatowice.pl |url = http://www.infokatowice.pl/2016/07/12/slaskie-flagi-zawisna-katowicach/ |jynzyk = pl}}</ref>, [[Pszczyna|Pszczynie]]<ref>{{Cytuj |tytuł = 15 lipca obchodzemy Dziyń Ślónskij Fany - Urząd Miejski w Pszczynie |data = 2021-07-15 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = www.pszczyna.pl |url = http://www.pszczyna.pl/main/aktualnosci/15-lipca-obchodzemy-Dziyn-Slonskij-Fany/idn:2288 |jynzyk = pl}}</ref>, [[Ślůnsko Ruda|Ślōnskij Rudzie]]<ref>{{Cytuj |autōr = Karolina Bauszek |tytuł = Dzisiaj Dzień Śląskiej Flagi - dlaczego barwy naszego regionu są żółto-błękitne? - Ruda Śląska ciekawe artykuły |data = 2021-07-15 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = rudaslaska.com.pl |url = https://rudaslaska.com.pl/i,dzisiaj-dzien-slaskiej-flagi---dlaczego-barwy-naszego-regionu-sa-zolto-blekitne,100,1468588.html}}</ref>, [[Bytům|Bytōmiu]]<ref>{{Cytuj |autōr = Tomasz Kapica |tytuł = Dzień Śląskiej Flagi 15 lipca. W Bytomiu ratusz już go uczcił |data = 2021-07-13 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = wiadomosci.wp.pl |url = https://wiadomosci.wp.pl/slask/dzien-slaskiej-flagi-15-lipca-w-bytomiu-ratusz-juz-go-uczcil-6660748163877408a |jynzyk = pl}}</ref>, [[Kobjyr|Kobiyrze]]<ref>{{Cytuj |autōr = |tytuł = Dzień Ślonskij Fany: Śląskie fany na ulicach miast |data = 2016-07-11 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = Dziennik Zachodni |url = https://dziennikzachodni.pl/dzien-slonskij-fany-slaskie-fany-na-ulicach-miast/ar/10393840 |jynzyk = pl}}</ref>, [[Mikołůw|Mikołowie]], [[Gůrne Łaźiska|Gōrnych Łaziskach]]<ref name="dzorzesze">{{Cytuj |autōr = |tytuł = Dzień Śląskiej Flagi 2019 w powiecie mikołowskim. Z wyjątkiem Orzesza |data = 2019-07-13 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = Dziennik Zachodni |url = https://dziennikzachodni.pl/dzien-slaskiej-flagi-2019-w-powiecie-mikolowskim-z-wyjatkiem-orzesza/ar/c1-14272943 |jynzyk = pl}}</ref>, [[Gostyń (ślōnske wojewōdztwo)|Gostyniji]]<ref>{{Cytuj |autōr = Patryk Fila |tytuł = Dzień Śląskiej Flagi już od 10 lat przypomina o autonomii regionu |data = 2021-07-15 |data dostympu = 2021-07-16 |url = https://gostynslaska.pl/wiadomosci/dzien-slaskiej-flagi-od-10-lat-przypomina-o-autonomii/ |jynzyk = pl}}</ref>, [[Rybńik|Rybniku]]<ref name="naszraciborz">{{Cytuj |tytuł = RAŚ: Co kłuje w oczy rządzących w Raciborzu PiSowców i ich sprzymierzeńców? |data = 2019-07-15 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = naszraciborz |url = https://www.naszraciborz.pl/site/art/1/0/74940 |jynzyk = pl}}</ref>, [[Władźisłůw|Wodzisłowiu]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Dzień Śląskiej Flagi w 100-lecie nadania autonomii |data = 2020-07-15 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = Powiat Wodzisławski |url = https://www.powiatwodzislawski.pl/dzien-slaskiej-flagi-w-100-lecie-nadania-autonomii.html |jynzyk = pl}}</ref>, [[Piekary|Piekarach]]<ref>{{Cytuj |autōr = Roksana Druszcz |tytuł = 15 lipca Dzień Śląskiej Flagi - Dziyń Ślōnskij Fany w Piekarach Śląskich |data = 2021-07-15 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = piekary.info |url = https://www.piekary.info/15-lipca-dzien-slaskiej-flagi-dziyn-slonskij-fany |jynzyk = pl}}</ref>.
 
We 2018 i 2019 roku samoregyrōnek [[Uorzesze|Ôrzesza]] ôdkŏzoł przijyńciŏ fan ôd Ruchu Autōnōmije Ślōnska. Niyskorzij burmistrz miasta wyklarowoł decyzyjõ negatywnōm ôpiniōm kōmisyje kultury, ôświaty, turystyki, rekreacyje i szportu<ref name="dzorzesze" />. Ôbchodzyniŏ świyntŏFajrowaniŏ ôdkŏzoł tyż [[Racibōrz]]<ref name="naszraciborz" /><ref>{{Cytuj |autōr = Kamil Kotas |tytuł = Flaga polska: TAK, flaga górnośląska: NIE? |data = 2019-08-26 |data dostympu = 2021-07-19 |ôpublikowany = wachtyrz.eu |url = https://wachtyrz.eu/flaga-polska-tak-flaga-gornoslaska-nie/ |jynzyk = pl}}</ref>.
 
We 2021 roku w Dziyń Ślōnskij Fany w Katowicach ôdbyło sie nadanie banhowowi miana piyrszego marszałka Syjmu Ślōnskigo [[Konstanty Wolny|Konstantego Wolnego]]<ref>{{Cytuj |autōr = Tomasz Kapica |tytuł = Katowicki dworzec ma patrona. To ważna postać dla regionu i Powstań Śląskich |data = 2021-07-15 |data dostympu = 2021-07-16 |ôpublikowany = wiadomosci.wp.pl |url = https://wiadomosci.wp.pl/slask/katowicki-dworzec-ma-patrona-to-wazna-postac-dla-regionu-i-powstan-slaskich-6661590055246624a |jynzyk = pl}}</ref>.