Totalitarysm
 |
Tyn artikel ńy bůł jeszcze sprawdzůny we poprawnośći zapisowańo Steuerowům uortografijům a gramatycznyj. Jeli zdo Ći śe, co je to fest do porzůndku narychtowany artikel, symńij tyn muster. Tyn artikel niy bōł jeszcze sprawdzōny we poprawności zapisowaniŏ Ślabikŏrzowym szrajbōnkym a gramatycznyj. Jeli zdŏ Ci sie, co je to fest do porzōndku narychtowany artikel, symnij tyn muster. |
Totalitarysm – charakterystyčny lo XX-wječnych režimůw dyktatorskych systym řůndzyńo, kery důnžy do coukigo podpořůdkowańo spouečyństwa państwu při půmocy monopolu informacyjnygo a propagandy, idyjolůgije państwowyj, terroru tajnych instytucyji a masowyj monopartyji. Mjano uostouo utwořůny bez italskigo filozofa Giovannigo Gentile, idyjolůga Italije fašystowskych. Guůwnymi tyjoretykůma genezy totalitarysmu sům ntp. Hannah Arendt a Karl Popper.
Totalitarysm uoznočo państwa, we kerych ambicyje moderńizacyjne a mocarstwowe idům do kupy s brakym tradycyje demokratyčnyj abo - jako we připadku Ńymcůw - uobmjerźlyńo do demokracyje, jeji kryzysym abo ubůstwym. Přikuadůma państwůw totalitarnych bůuy nacyjowo-socyjolistyčno III Rajch, stalinowski Sojuš Socjalistyčnych Sowjeckich Republik lebo Chiny Mao Zedonga. Totalitarny systym řůndzyńo istńije do chwili uobecnyj we Koryji Půunocnyj.