Gŏdki Republiki Połedniowyj Afryki

Republika Połedniowyj Afryki mŏ 11 ôficjalnych gŏdek. Poznŏwŏ tyż ôziym gŏdek za „nŏrodne”. Z amtowych gŏdek dwie sōm byciŏ indoojropejskigoangelsko i afrikaans, za to dziewiyńć ôstanych wywodzi sie z familiji gŏdek bantuskych.

Gŏdki we RPA (2011)

     afrikaans

     angelskŏ

     ndebele

     xhosa

     zuluskŏ

     pōłnocnŏ sotho

     sotho

     tswana

     swati

     venda

     tsonga

Ôficjalnymi gŏdkami Republiki Połedniowyj Afryki sōm (społym z mianami włŏsnymi tych gŏdek):

afrikaans (Afrikaans), angelsko (English), ndebele (isiNdebele), pōłnocnŏ gŏdka sotho (Sesotho sa Leboa), sotho (Sesotho), Swati (siSwati), tsonga (Xitsonga), tswana (Setswana), venda (Tshivenḓa), xhosa (isiXhosa), zuluskŏ (isiZulu).

Użycie

edytuj

Podle wykazu z 2011 roku użycie gŏdek we Republice Połedniowyj Afryki prezyntowało sie jak pokŏzano dalij[1]:

Gŏdka Za rodnõ gŏdkã
Ślōnskŏ Endōnim Wielość % populacyje
zuluskŏ isiZulu 11,587,374 22.7%
xhosa isiXhosa 8,154,258 16.0%
afrikaans Afrikaans 6,855,082 13.5%
angelskŏ English 4,892,623 9.6%
pōłnocnŏ sotho Sesotho sa Leboa 4,618,576 9.1%
tswana Setswana 4,067,248 8.0%
sesotho Sesotho 3,849,563 7.6%
tsonga Xitsonga 2,277,148 4.5%
swati siSwati 1,297,046 2.5%
venda Tshivenḓa 1,209,388 2.4%
ndebele isiNdebele 1,090,223 2.1%
migowŏ gŏdka 234,655 0.5%
Inksze 828,258 1.6%
Razym 50,961,443 100.0%
Gŏdka 2011 2001 Zmiana (pp)
zuluskŏ 22.7% 23.8% -1.1%
xhosa 16.0% 17.6% -1.6%
afrikaans 13.5% 13.3% +0.2%
angelskŏ 9.6% 8.2% +1.4%
pōłnocnŏ sotho 9.1% 9.4% -0.3%
tswana 8.0% 8.2% -0.2%
sesotho 7.6% 7.9% -0.3%
tsonga 4.5% 4.4% +0.1%
swati 2.5% 2.7% -0.2%
venda 2.4% 2.3% +0.1%
ndebele 2.1% 1.6% +0.5%
migowŏ gŏdka 0.5%
Inksze 1.6% 0.5% +1.1%
Razym 100.0% 100.0%

Zasiyng

edytuj

Bajszpile tekstōw

edytuj

Preambuła kōnstytucyje Republiki Połedniowyj Afryki we jeji ôficjalnych gŏdkach:

English[2] Afrikaans[3] isiNdebele[4] isiXhosa[5] isiZulu[6] siSwati[7] Sepedi[8] Sesotho[9] Setswana[10] Tshivenda[11] Xitsonga[12]
Preamble Aanhef Isendlalelo Intshayelelo Isendlalelo Sendlalelo Ketapele Ketapele Pulamadibogo Mvulatswinga Manghenelo
We, the people of South Africa, Ons, die mense van Suid-Afrika, Thina, abantu beSewula Afrika, Thina, bantu baseMzantsi-Afrika, Thina, bantu baseNingizimu Afrika, Tsine, bantfu baseNingizimu Afrika, Rena, batho ba Afrika Borwa, Rona, batho ba Afrika Borwa, Rona, batho ba Aforika Borwa, Riṋe, vhathu vha Afrika Tshipembe, Hina, vanhu va Afrika Dzonga,
Recognise the injustices of our past; Erken die ongeregtighede van ons verlede; Siyakwazi ukungakaphatheki kwethu ngokomThetho kwesikhathi sakade; Siyaziqonda iintswela-bulungisa zexesha elidlulileyo; Siyazamukela izenzo ezingalungile zesikhathi esadlula; Siyakubona kungabi khona kwebulungiswa esikhatsini lesengcile; Re lemoga ditlhokatoka tša rena tša bogologolo; Re elellwa ho ba le leeme ha rona nakong e fetileng; Re itse ditshiamololo tsa rona tse di fetileng; Ri dzhiela nṱha u shaea ha vhulamukanyi kha tshifhinga tsho fhelaho; Hi lemuka ku pfumaleka ka vululami ka nkarhi lowu nga hundza;
Honour those who suffered for justice and freedom in our land; Huldig diegene wat vir geregtigheid en vryheid in ons land gely het; Sihlonipha labo abahlukumezekako ngerhuluphelo yokobana kube khona ubulungiswa nekululeko enarhenekhethu; Sibothulel’ umnqwazi abo baye bev’ ubunzima ukuze kubekho ubulungisa nenkululeko elizweni lethu; Siphakamisa labo abahluphekela ubulungiswa nenkululeko emhlabeni wethu; Setfulela sigcoko labo labahlushwa kuze sitfole bulungiswa nenkhululeko eveni lakitsi; Re tlotla bao ba ilego ba hlokofaletšwa toka le tokologo nageng ya gaborena; Re tlotla ba hlokofaditsweng ka lebaka la toka le tokoloho naheng ya rona; Re tlotla ba ba bogileng ka ntlha ya tshiamo le kgololosego mo lefatsheng la rona; Ri ṱhonifha havho vhe vha tambulela vhulamukanyi na mbofholowo kha shango ḽashu; Hi xixima lava xanisekeke hikwalaho ko hisekela vululami na ntshunxeko etikweni ra hina;
Respect those who have worked to build and develop our country; and Respekteer diegene wat hul beywer het om ons land op te bou en te ontwikkel; en Sihlonipha labo abasebenzileko ekwakhiweni nekuthuthukisweni kwephasi lekhethu; begodu Siyabahlonela abo baye basebenzela ukwakha nokuphucula ilizwe lethu; kwaye Sihlonipha labo abasebenzele ukwakha nokuthuthukisa izwe lethu; futhi Sihlonipha labo labaye basebentela kwakha nekutfutfukisa live lakitsi; futsi Re hlompha bao ba ilego ba katanela go aga le go hlabolla naga ya gaborena; mme Re tlotla ba ileng ba sebeletsa ho aha le ho ntshetsa pele naha ya rona; mme Re tlotla ba ba diretseng go aga le go tlhabolola naga ya rona; mme Ri ṱhonifha havho vhe vha shuma vha tshi itela u fhaṱa na u bveledzisa shango ḽashu; na Hi hlonipha lava tirheke ku aka no hluvukisa tiko ra hina; no
Believe that South Africa belongs to all who live in it, united in our diversity. Glo dat Suid-Afrika behoort aan almal wat daarin woon, verenig in ons verskeidenheid. Bakholwa bona iSewula Afrika ingeyabo boke abahlala kiyo, sibambene ngokwahlukahlukana kwethu. Sikholelwa kwelokuba uMzantsi-Afrika ngowabo bonke abahlala kuwo, bemanyene nangona bengafani. Sikholelwa ukuthi iNingizimu Afrika ingeyabo bonke abahlala kuyo, sibumbene nakuba singafani. Sikholelwa ekutseni iNingizimu Afrika yabo bonkhe labahlala kuyo, sihlangene ngekwehlukahlukana kwetfu; Re dumela gore Afrika-Borwa ke ya batho bohle ba ba dulago go yona, re le ngata e tee e nago le pharologano Re dumela hore Afrika Borwa ke naha ya bohle ba phelang ho yona, re kopane le ha re fapane. Re dumela fa Aforika Borwa e le ya botlhe ba ba tshelang mo go yona, re le ngata e le nngwe ka go farologana U tenda uri Afrika Tshipembe ndi ḽa vhoṱhe vhane vha dzula khaḽo, vho vhofhekanywaho vha vha huthihi naho vha sa fani. Tshembha leswaku Afrika Dzonga i ya vanhu hinkwavo lava tshamaka eka rona, hi hlanganile hi ku hambana-hambana ka hina.

Przipisy