Angelsko godka

Angelsko godka (ang. English language ɪŋglɪʃ 'læŋgwɪʤ) – urzyndowo godka na terytorjach zależnych Wjelgij Brytańije, a we wjynkszośći jeji bůłych kolůńiji i důmińjůw, p.in. Irlandyji, Kanadźe, RPA, Australiji i Nowyj Zelandyji.

Angelsko godka English
Godany we	Wjelgo Brytańijo, Kanada, Australijo, Nowo Zylandyjo, Belize, Irlandyjo, USA, Filipiny, Ńigeryjo, Namibijo, Hůngkůng, Indyje, Singapur, Papua-Nowo Gwinyjo, RPA
Używacze	500 mln
Plac	3. (Ethnologue 1996)
Familijo	Godki indoojropejske Godki germańske Godki zachodńůgermańske Godki anglo-fryzyjske Godki angelske Angelsko godka
Uoficjalny sztatus
Uoficjalno we	Wjelgo Brytańijo, USA, Kanada, RPA, Australijo kej půmocničo
Regulowano uod	Ńy je regulowano
Kody
ISO 639-1	en
ISO 639-2	eng
ISO 639-3	eng
Państwa, w kerych godkům urzyndowům je angelsko.

Terozki używo jům kole 400 miljůnůw ludźi kej uojczysto godka, a 1,2 - 1,6 miljarda kej uobco godka.

We sůmy Wjelgij Brytańije angelsko godka je de facto godkům urzyndowům, nale formalńy państwo to ńy mo żodnej uoficjalńy ustalůnej urzyndowyj godki. Podano sytuacyjo je tyż we Zjednoczůnych Sztatach. Angelski noleży do uoficjalnych godek ONZ, a uod XX wjeku je nojczyńśći używanům godkům we kůntaktach mjyndzynarodowych. Roz na kedy uokreślany kej pjyrszo ůńiwersalno godka ludzkośći.

Angelsko godka je fest zrůżńicowano geůgraficzńy. Djalykty růżnům śe fůnetykům, słowńictwym i do pewnygo stopńo gramatykům.

Familijo

• Godki indoojropejske
  • Godki germańske
    • Godki zachodńůgermańske
      • Godki anglo-fryzyjske
        • Godki angelske
        • Angelsko godka

Pisowńo i fůnetyka

Alfabyt angelski je uobecńy taki sům kej alfabyt łaćiński i skłodo śe s dwadźeśća sześću buchsztabůw:

A a	B b	C c	D d	E e	F f
G g	H h	I i	J j	K k	L l
M m	N n	O o	P p	Q q	R r
S s	T t	U u	V v	W w	X x
Y y	Z z

Gramatyka angelskij godki

Angelsko godka je godkům pozycyjnům a analitycznům (wjelge znoczyńy majům czasowńiki pośiłkowe), nale wystympujům tyż ńykere elymynty fleksyji. Sům to relikty indoeuropejskigo systymu deklinacyji i kůńůgacyji, we pełńi zachowanygo we godkach słowjańskych i łaćińy, a we tajli we staroangelskej godce. Uodmjano bez przipadki dotyczy zaimkůw, rzeczowńiki pośadajům yno dopełńacz (Saxon genitive), tworzůny s kůńcůwkům -s.

W angelskej godce wystympujům przedimki: uokreślůny the i ńyokreślůny a(n). Formy an używa śe przed wyrazůma wymawjanymi s nagosowům samůgoskům - an hour nale a European. Co ńyzwykłe wśrůd godek indoojropejskych, ńy istńije kategoryja rodzaju gramatycznygo, s wyjůntkym zaimkůw trzećij uosoby liczby pojydynczej.

Czasy

W angelskij godce je szesnośće czasůw (sztyry czasy po sztyry aspekty czasowe). Půńiższo tabela przedstawjo przikładowe zdańi we 16 czasach strůny czynnej (Present Simple: I do - Robia):

Czasy \ Aspekty czasowe	Simple	Continuous	Perfect	Perfect Continuous
Present (Teraźńijszy)	I do	I am doing	I have done	I have been doing
Past (Przeszły)	I did	I was doing	I had done	I had been doing
Future (Prziszły)	I will do	I will be doing	I will have done	I will have been doing
Future in the past (Prziszły we przeszłośći)	I would do	I would be doing	I would have done	I would have been doing

Wśrůd jynzykoznawcůw ńy mo połnej zgody co do tygo, eli kożdům s podanych wyżej kůnstrukcyji uważoć za samodźelny czas. Ńykerzi wyrůżńajům we angelszczyźńy jydyńy czas przeszły i teraźńijszy (ze wzglyndu na istńyńy we ńich prostych form czasowńika), pozostołe zaś czasy uważajům za aspekty tych dwůch czasůw.

Składńo

Podstawowym szykym zdańo je SVO, podańy kej we Ślůnskej godce. Wyrazy uokreślajůnce poprzedzajům uokreślane. Szyk zdańo je uo wjela myńi swobodny we porůwnańu s Ślůnskům godkům.

Linki zewnyntrzne

Zajty uo angelskij godce

• Angelski s BBC
• Tłumacz angielski
• angielski.edu.pl
• ang.pl

Dykcjonorze

• MultiSłownik (De Agostini)
• Słownik angelskij godki (Cambridge)
• Słownik angelskij godki (Merriam-Webster)
• Słownik angelskij godki (Oxford)

Translatory

• Translatica PWN (tłůmaczy zdańo i cołe zajty)
• Translation-guide.com (tůmaczy zdańo i cołe zajty)