Wielgŏ Brytanijŏ
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
Wielgŏ Brytanijŏ, Zjednoczōne Krōlestwo Wielgij Brytanije a Pōłnocnyj Irlandyje (The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, Britain, UK) – unitarne wyspiarske państwo położōne we Zachodnij Ojropie. W skłŏd Wielgij Brytanije włażōm: Yngland, Walijŏ i Szkocyjŏ położōne na wyspie Wielgŏ Brytanijŏ, Pōłnocnŏ Irlandyjŏ leżōncŏ we pōłnocnyj tajli wyspy Irlandyjŏ. Guernsey, Jersey a Wyspa Man, posiadajōm ôdrymbny status depyndyncyje brytyjskij Korōny. Zależnymi teritoryjōma ôd Wielgij Brytanije sōm: Gibraltar, Anguilla, Bermudy, Brytyjske Dziewicze Wyspy, Falklandy, Georgia Połedniowŏ a Sandwich Połedniowy, Kajmany, Mōntserrat, Turks i Caicos, Św. Helyna, Brytyjske Teritoryjum Indyjskigo Ôceanu a Pitcairn.
| |||||
| |||||
Motto: (fr.) Dieu et mon droit (Bōg i moje prawo) | |||||
Hymn: (Boże chrōń Krōla) | |||||
Kōnstytucyjŏ | Kōnstytucyjŏ Wielgij Brytanije | ||||
Kraje zwiōnzkowe | Yngland, Szkocyjo, Půłnocno Irlandyjo, Walijo | ||||
Ôficjalnŏ gŏdka | brak¹ | ||||
Używanŏ gŏdka | angelskŏ gŏdka, kornijskŏ gŏdka, walijskŏ gŏdka, irlandzkŏ gŏdka, szkockŏ gŏdka | ||||
Stolica | Lōndyn | ||||
Polityczny systym | parlamyntarnŏ mōnarchijŏ | ||||
Gowa państwa | krōl Karol III | ||||
Szef rzōndu | prymier Keir Starmer | ||||
Wiyrchnia • cołkŏ • wody strzōdlōndowe |
78. na świecie 244 820 km² 1,3% | ||||
Liczba ludności (2019) • całkowita • tyngość zaludniyniŏ |
22. na świecie 66 796 800 270 ôsōb/km² | ||||
PKB (2019) • cołke • na ôsobã |
2829 mld USD 42 310 USD | ||||
PKB (PSN) (2019) • cołke • na ôsobã |
3128 mld miyndzynŏr. dolarōw 46 782 miyndzynŏr. dolarōw | ||||
waluta | 1 funt szterling = 100 pensōw (£, GBP) | ||||
Utworzynie | Akt Unije z 1800 1 stycznia 1801 | ||||
Czasowŏ strefa | UTC 0 – zima UTC +1 – lato | ||||
Kod ISO 3166 | GB | ||||
Internetowŏ dōmyna | .uk i .gb | ||||
Kod autowy | UK | ||||
Kod fligerowy | G | ||||
Telefōniczny kod | +44 | ||||
¹brak ôficjalnyj ôgōlnokrejowyj gŏdki, angelskŏ gŏdka de facto traktowanŏ je jako urzyndowŏ gŏdka; we Walije i Szkocyje urzyndowymi gŏdkami sōm angelskŏ gŏdka a ôdpednio walijskŏ gŏdka i szkockŏ gŏdka. |
Wielgŏ Brytanijŏ je tyż człōnkym-zŏłożycielym Spōlnoty Nŏrodōw zrzeszajōncyj bōłe kolōnije, dōminija i inksze brytyjske posiadości, włazi tyż we skłŏd G8. Przinŏleży ku Radzie Bezpieczyństwa ÔNZ, we keryj mŏ recht veta. Wielgŏ Brytanijŏ to jedno z głōwnych mocarstwōw ôbecnych czasōw. Jeji zbrojne siyły stacjōnujōm we 80 krejach świata (nŏjsrogsze stałe garnizōny sōm w Niymczech, na Cyprze, na Falklandach, na Gibraltarze a w Kanadzie). Zjednoczōne Krōlestwo mŏ tyż ōngyfer 200 atōmowych głowicōw. Krej tyn bōł tyż zaliczany ku nŏjbarzi ańflusowym we Ojropejskij Unije, podwjela ś ńij ńy wyloz 1 lutygo 2020.
Przipisy
- ↑ Hymn niyôficjalny.
Państwa Ojropy | |||
Albańijo • Andora • Austrijo • Belgijo • Bjołoruś • Bośńa a Hercegowina • Bułgaryjo • Chorwacyjo • Czesko Republika • Czorno Gůra • Dańijo • Estůńijo • Finlandyjo • Francyjo • Grecyjo • Irlandyjo • Islandyjo • Italijo • Liechtenstein • Litwa • Luksymburg • Łotwa • Madźary • Malta • Mjymcy • Mołdawijo • Můnako • Norwygijo • Ńiderlandy • Polsko • Portugalijo • Půłnocno Macedůńijo • Rusyjo • Růmůńijo • San Marino • Słowacyjo • Słowyńijo • Syrbijo • Szpańijo • Szwecyjo • Szwajcaryjo • Turcyjo • Ukrajina • Watykůn • Wjelgo Brytańijo |