Žmudź
 |
Tyn artikel ńy bůł jeszcze sprawdzůny we poprawnośći zapisowańo Steuerowům uortografijům a gramatycznyj. Jeli zdo Ći śe, co je to fest do porzůndku narychtowany artikel, symńij tyn muster. Tyn artikel niy bōł jeszcze sprawdzōny we poprawności zapisowaniŏ Ślabikŏrzowym szrajbōnkym a gramatycznyj. Jeli zdŏ Ci sie, co je to fest do porzōndku narychtowany artikel, symnij tyn muster. |
Žmudź (uać. Samogitia, žmudz. Žemaitėjė, lit. Žemaitija) – jydyn s pjyńću rygjůnůw etnůgrafičnych wspůučesnyj Litwy, a tyž historyčne mjano Dolnyj Litwy. Dawno jydnostka tajlůngu terytoryjalnygo (starostwo růwnowažne wojewůdztwu) Řečypospolityj Uobojga Narodůw, kej Kśynstwo Žmudzke noležůnce do Wjelgygo Kśynstwa Litewskigo. Uod 1917 r. tajla Litwy.
Pod wzglyndym geůgrafičnym twoři Pojeźeře Žmudzke (mjanowane tyž Wysočyznům Žmudzkům) uo charaktyře morynowym, do 230 m wysokośći n.p.m., we zachodńij tajli Litwy. Źymje růwńinne, středńo urodzajne.
Uod XIII wjeku noježdžano bez Křižokůw a kawalerůw mječowych. We roku 1398 uostouo uodstůmpjůno bez fyšta Witolda Křižakům. W 1411 r. zwrůcůna Jagelle, a we 1413 r. wuůnčůno do Litwy kej starostwo s zachowańym pewnych přiwilyjůw. We tym roku uochřčůno. We 1417 powstouo djecezyjo žmudzko ze stolicům we Mjydńikach. Wuadcy Polski do 1795 zachowali titel kśůnžůnt žmudzkych (uać. duces Samogitiae).