Stŏwarziszynie Ôsōb Nŏrodowości Ślōnskij

Stŏwarziszynie Ôsōb Nŏrodowości Ślōnskij to je ôrganizacyjŏ, co skupiŏ ôsoby, co deklarujōm m.in. chyńć roboty na rzecz rozbudzaniŏ i ugruntowowaniŏ świadōmości nŏrodowyj Ślōnzŏkōw, ôdrodzyniŏ kultury ślōnskij, propagowaniŏ wiedzy ô Ślōnsku jak tyż formowaniŏ postrzōd ludności Ślōnska postawy ôbywatelskij[1]. Śtŏwarziszynie to ôrganizacyjŏ, co niy mŏ na cylu profitu, i ôpiyrŏ swojã działalność na robocie ôbywatelskij czōnkōw[2].

Stowarziszenie Ôsōb Nŏrodowości Ślōnskij
Siedziba Kotōrz Mały
Data założyniŏ 2011
Zasiyng Polska i zagranica
Prezes Piotr Długosz
Czōnkowie kole 1200
Nr regestu 0000405947
Data registracyje 2011
Strona internetowŏ

Powstanie edytuj

Stŏwarziszynie było powołane 15 marca 2011 roku na zgrōmadzyniu założycielskim w Ôpolu ôd grupy ôziymnŏściorga miyszkańcōw wojewōdztwa ôpolskigo[2][3]. Piyrszŏ prōba registracyje w KRS trefiyła ze strōny Gyrichtu Rejōnowego w Ôpolu żōndanie wychrōniyniŏ ze statutu ôdwołań do nŏrodowości ślōnskij, a było to motywowano niyistniyniym nŏrodu ślōnskigo[4]. Ôrganizacyjŏ ôdkŏzała zrobiyniŏ takigo kroku, gyricht tōż ôdkŏzoł registracyje[5].

Władze stŏwarziszyniŏ ôdwołały sie ôd takij decyzyje bez ôparcie sie na Ôrdōnku z dnia 4 marca 2010 r. ô nŏrodowym spisie powszechnym ludności i pōmiyszkań w 2011 r., co w pōnkcie 6. artykułu 2. gŏdŏ ô nŏrodowości we syńsie przinŏleżności nŏrodowyj abo etnicznyj – rozumie sie bez to deklaratywnõ, ôpartõ na subiektywnym ôdczuciu, indywidualnõ cechã kożdego czowieka, co wyrażŏ jego zwōnzek ymocyjōnalny, kulturowy abo zwiōnzany z pochodzyniym ôjcōw, ôkryślōnym nŏrodym abo spōlnotōm etnicznōm[6]. Protest bōł rozsōndzōny pozytywnie i 21 grudnia 2011 r. SONŚ znŏd sie w KRS pod numerym 0000405947[3].

12 stycznia 2012 roku Prokuratura Rejōnowŏ w Ôpolu słożyła apelacyjõ do Gyrichtu Rejōnowego w Ôpolu, czym zaskarżyła decyzyjõ gyrichtu I instancyje i padała, iże ôrdōnek, co na niego powołowało sie stŏwarziszynie to ôrdōnek ô naturze epizodycznyj, kategoryje nŏrodowości w nim wymianowane sużyły ino potrzebom spisu. W ôrdōnku ô myńszościach nŏrodowych i etnicznych i jynzyku regiōnalnym niy wystympuje pojyńcie nŏrodowości ślōnskij[7]. Rozsōndkym z dnia 7 września 2012 r. Gyricht Rejōnowy w Ôpolu ôddalōł apelacyjõ prokuratury przi dowodzyniu: Po ôdzyskaniu ôd Polski połnyj suwerynności, jak stała sie państwym w połni dymokratycznym, ôbywatele mogōm fungować wszyńdzie tam, kaj prawo tego niy zakazuje. [...] A swoboda jednostki to swoboda stŏwarziszaniŏ sie. [...] Ôdchodzi sie ôd pozytywistycznego myślyniŏ na rzecz jednostki. Beztōż stŏwarziszynie niy musi udowadniać, iże jego cyle sōm zgodliwe z prawym. Trza radszyj wykŏzać, iże niy sōm z nim zgodliwe[8]. Skuli skargi kasacyjnyj wniysiōnyj ôd Prokuratora Rejōnowego w Ôpolu Gyricht Nojwyższy rozsōndkym z dnia 5 grudnia 2013 r. ôdkŏzoł rozsōndek Gyrichtu Rejōnowego i przekŏzoł mu sprawã do rozpoznaniŏ na nowo[9].

13 siyrpnia 2013 Gyricht Rejōnowy w Ôpolu nakŏzoł wykryślynie SONŚ z regestu stŏwarziszyń. Działŏcze stŏwarziszyniŏ zapowiedzieli pożałowanie sie w Europejskim Trybunale Praw Czowieka we Strasburgu[10], a tyn przijōn sprawa do rozsōndzyniŏ[11].

Cyle stŏwarziszyniŏ edytuj

Cyle ferajnu ôstały ôkryślōne w jego statucie[2]. Sōm to:

  • Rozbudzanie i ugruntowowanie świadōmości nŏrodowyj Ślōnzŏkōw.
  • Ôdrodzynie kultury ślōnskij.
  • Propagowanie wiedzy ô Ślōnsku.
  • Formowanie i rozwijanie postrzōd ludności Ślōnska aktywnyj postawy ôbywatelskij, co sprzijŏ powstaniu poczuciŏ połnego regyrowaniŏ i spōłôdpedzialności za swojã ôjczyznã.
  • Spōłuczestniczynie we terŏźnyj integracyji wszyjskich grup ludności, co zamiyszkujōm Ślōnsk.
  • Trzimanie kōntaktōw kulturowych miyndzy Ślōnzŏkami bez zglyndu na plac zamiyszkaniŏ jak tyż pōmoc ôsobōm chyntliwym do powrotōw z ymigracyje zarobkowyj.
  • Prōmocyjŏ i formowanie pozytywnego ôbrazu Ślōnska i Ślōzŏkōw.
  • Dbanie ô zachowanie materyjnyj i duchownyj erbzny Ślōnska.

Udzioł w parlamyntarnych welōnkach edytuj

Stŏwarziszynie podle swojigo statutu niy może brać udziału w Welōnkach do Syjmu i Synatu Polskij Republiki[2].

Kōntrowersyje edytuj

Legalność i syns istniyniŏ Stŏwarziszyniŏ Ôsōb Nŏrodowści Ślōnskij były pŏrã razy kwestiōnowane ze strōny prawicowych politykrōw i publicystōw. Deputyrowani Solidarnyj Polski pedzieli, iże czōnkami ôrganizacyje sōm zaôbycz znani z pogardliwych wypowiedzi na tymat Polski i Polŏkōw działŏcze Ruchu Autōnōmije Ślōnska, i że podle Gyrichtu Nojwyższego w Polsce niy ma nŏrodowości ślōnskij[12].

Sławomir Kłosowski z Prawa i Sprawiedliwości pedzioł, iże SONŚ to Ruch Autōnōmije Ślōnska ze umiyniōnym mianym[13].

Portal wPolityce.pl napisoł, iże Sankcjōnowanie idée fixe działŏczōm RAŚ ôd Państwa Polskigo, jeźli użyć terminologije fuzbalowyj, je samobōjym[14].

Przipisy

  1. Deklaracja członkowska. slonzoki.org. [dostymp 2013-01-21].
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Statut. slonzoki.org. [dostymp 2013-01-21].
  3. 3,0 3,1 Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej zarejestrowane!. opole.gazeta.pl, 2011-12-29. [dostymp 2013-01-21].
  4. KRS: Nie ma narodowości śląskiej. "Usunąć". fakty.interia.pl, 2011-06-01. [dostymp 2013-01-21].
  5. Kontrowersyjny wyrok sądu: nie ma narodu śląskiego. wiadomosci.wp.pl, 2011-06-17. [dostymp 2013-01-21].
  6. Ôrdōnek z dnia 4 marca 2010 ô nŏrodowym spisie powszechnym ludności i pōmiyszkań w 2011. (Dz.U. z 2010 r. nr 47, poz. 277).
  7. Odwołanie od decyzji o rejestracji Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej. nto.pl, 2012-01-12. [dostymp 2013-01-21].
  8. Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej jest legalne. opole.gazeta.pl, 2011-09-07. [dostymp 2013-01-21].
  9. Rozsōndek Gyrichtu Nojwyższego z dnia 5 grudnia 2013 r., sygn. III SK 10/13.
  10. radio.opole.pl: Stowarzyszenie Ślązaków wykreślone z KRS. 2014-08-13. [dostymp 2014-08-13].
  11. Skarga SONŚ przyjęta do rozpatrzenia w Strasburgu (pol.). slonzoki.org, 2017-08-31. [dostymp 2019-08-30]. [zarchiwizowane z tyj adresy (2018-08-31)].
  12. Solidarna Polska nie chce stowarzyszenia Ślązaków. polskieradio.pl, 2012-01-12. [dostymp 2013-01-21].
  13. Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej to RAŚ?. radio.opole.pl, 2011-03-24. [dostymp 2013-01-21].
  14. Sankcjonowanie idée fixe działaczy RAŚ przez Państwo Polskie, używając terminologii piłkarskiej, jest samobójem. radio.opole.pl, 2012-01-12. [dostymp 2013-01-21].