Gyszichta Ślůnska: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść
Wapyn
m Korekta mian
Linijŏ 31:
Uod kedy we 1337 kśůnżynstwo raćibůrske a uopawske śe skuplowoły i powstoło [[kśůnżynstwo uopawsko-raćibůrske]], kerych kśynćem bůł Ńikolałs II mjoło sroge polityczne znaczyńy. Ńyskorzi we 1339 roku, skuli spůru ze Luksymburskim Jůnym a jigo nojstarszym synem [[Karol IV Luksymburski|Karolym]] muśoł uoddać połedńowe teryny a doć mocka pjyńyndzy czeskimu krůlowi. We tym samym roku mjanowoł uopolskij szlachće przywilej, kery dowoł prawo do uodwołańo śe uode krůlewskigo gerichtu. [[26 śyrpńa]] [[1346]] krůlem Czechůw uostoł [[Luksymburski Karol IV]], a ślůnske kśůnżynstwa dalij uoddowoły sam lenno<ref>Martin Čápský, ''Historia Górnego Śląska. Polityka gospodarka i kultura europejskiego regionu.'' z. 121-122, ISBN 978-83-60470-41-1</ref>. [[7 kwjetńa]] [[1348]] Luksymburski Karol prziuůnaczůł Ślůnsk do Korony Czeskigo Krůlestwa<ref>Jerzy Wyrozumski, ''Kazimierz Wielki'', [[Bryslał]] [[2004]], z. 126</ref>, krům tygo aże świdńicko-jaworske kśůnżynstwo bůło tedy cołkym samostanowjůne. Ustawa ta protwjerdźůł we 1355 kej rzimski cesorz. Polski krůl ([[Kazimierz II Wielki|Wjelgi Kaźimjyrz]]) zaś wloz na teryny wrocłowskigo kśůnżynstwa. Spůr tyn zakůńczůno [[namysłowski pokůj|namysłowskim pokojem]]. Uod poczůntku XIV stolećo ślůnske mjasta tworziły pokojowe zwjůnzki, kerych cwekym bůła wspůlno uobrona a chytańy uoszydzorzůw. We 1383 roku wzajemno hilfa napoczyły szrajbować mjasta [[Gůrny Ślůnsk|gůrnoślůnske]] wroz ze [[Małopolsko|małopolskimi]], kerymi włodoł [[Władysław II Uopolczyk]]. We matyrjołach zdrzůdłowych, kere sům do dźiśoj do śe nojść godka m. in. uo namjarach stworzyńo cyntralego ferwaltůngu do chytańo roztomajtych uoszydzorzůw<ref>Martin Čápský, ''Historia Górnego Śląska. Polityka gospodarka i kultura europejskiego regionu.'' z. 125-126, ISBN 978-83-60470-41-1</ref>.
 
Krům tygo napoczyła śe tworzyć uogůlnokrejowo [[ślůnsk]]o śwjadomość. Przelyźůno uod dowńij używanygo titla ''Polonia'', kerym Czechy mjanowali teryny ślůnskich kśůnżynstw, do mjana ''Silesia'', kere bůło tyż gryfne lo [[Luksymburgi|luksymburskij]] a [[pjasty|pjastowskij]] dynastyji skuli jich tajlůngu ajnflusůw a zrzeczyńo śe bez Luksymburskigo Jůna we 1335 roku titla polskigo krůla. Title ''kśůnże ślůnski a pon mjasta'' pjyrśi używali dolnoślůnske Pjasty, ńyskorzi uod 80. lot XIV stolećo dowoło śe to uobrzirać tyż u kśůnżůntw gůrnoślůnskich. Zaś na poczůntku XV stolećo title te fůngowoły już wszandy na [[Ślůnsk]]u. Wroz ze coroz wjynkszům śwjadomośćům ślůnskům uoderwanům uod grańic polskego państwa zaczyły śe pojawjoć pjyrsze podpory půmjyndzy ślůnskimi kśůnżynstwůma, nojfestelńyj na dworach biskupůw breslawskichwrocławskich.<ref>Martin Čápský, ''Historia Górnego Śląska. Polityka gospodarka i kultura europejskiego regionu.'' z. 126-127, ISBN 978-83-60470-41-1</ref>.
 
{{Przipisy}}