Kśynga hynrykowsko

Kśynga hynrykowsko (Kśynga zouožyńo klaštoru Panny Maryje we Hynrykowje) – stustrůńicowo spisano po uaćińy krůńika opactwa cystersůw we Hynrykowje we Dolnym Ślůnsku. Powstoua na počůntku jako spis majůntku klaštornygo, skuli ńystabilnyj sytuacyje po wojńe z Můngouůma we 1241.

Tajla pjyršo tyj kśyngi uopisuje lota uod fůndacyje klaštoru we 1227 bez Hynryka Brodatygo do 1259, tajla drůgo prowadźi historyjo uopactwa do 1310.

Kśynga znojduje śe terozki we Muzeům Archidjecezyjolnym we Wrocuawju, a jeji kopja znojduje śe henrykowskym uopactwje.

Zdańy we godce polskij, českij a ślůnskij

Kśynga zawjero we zapiskach s 1270 zdańy, kere je uwožane za nojstarše zapisane we godce polskij, českij a ślůnskij (te godki bůuy wtedy blank na śa podane):

Day, ut ja pobrusa, a ti poziwai

Co znočy: Dej, dyć jo pobrusa, a ty uodpočywej.

Uostouo uůno wypedźane bez uośaduygo we Dolnym Ślůnsku českigo ryceřa Boguchwoua do jigo mjejscowyj baby, kedy uůna bruśiua meuua źarno. Zdańy to znojduje śe we uopiśe pochodzyńo nolyžůncyj do majůntku klaštornych pobliskij dźedźiny Brukalice. Aže brušyńy źarna bůuo wtedy uwožane za robota ńy do chopůw, Čech tyn uostou zmjanowany bez sůmśadůw Brukouům (zbrukůny), a přezwisko to douo tyž mjano coukij uosadźe.

Zdańy to uostouo uokreślůne bez krůńikořa jako polske (Ślůnsk znojdowou śe wtedy pod řůndůma Polski), zawjero nale w śa charakterystyčne cechy tako dźiśijšyj polskij godki, českij godki a ślůnskij godki - "day" (polsko kůńcůwka "-aj", we českym a ślůnskym "-ej"), "ut" (česke "ať", po ślůnsku "dyć", po polsku "niech"), "pobrusa" (echt ślůnsko kůńcůwka "-a", we polskym "-ę", we českym "-ím").