Wikipedyjo:Artykuł miesiōnca/grudziyń 2019
Rośliny w gōrach Ruwenzori (Uganda)
Życie, (gr. βίος, bios) we biologiji mŏ dwie, zwiōnzane ze sobōm definicyje: 1. je to zbiōr procesōw żywobyciowych – swojistych, wysoko zôrganizowanych funkcjōnalnie (w raje i nece), zmian fizycznych i reakcyji chymicznych, co zachodzōm w ôtwartych termodynamicznie, wyôdrymbniōnych z ôbtoczyniŏ układach fizycznych (co dycki zawiyrajōm kwasy nuklejinowe i biołka, podle sztandu terŏźnyj wiedze), zbudowanych morfologicznie (ô hierarchicznyj strukturze), co skłŏdajōm sie z jednyj abo wielu kōmōrek (ôrganizmach, stworzyniach) jak tyż swojistych zjawisk biologicznych, co zachodzōm z udziałym tych ôrganizmōw – co istniyjōm na Ziymi, a możno tyż na inkszych planetach; 2. włŏsność ôkryślōnych układōw fizycznych (ôrganizmōw), co w nich zachodzōm procesy żywobyciowe. W czasie cołkij historyje powstała moc teoryji, co ôdwołujōm sie do życiŏ, m.in. materializm, hilymorfizm i witalizm. Mimo to, zdefiniowanie życiŏ tyż terŏźnie je problymym dlŏ uczōnych i filozofōw. (Połny artykuł...)