Kolōnijŏ (Złoty Stok)
 |
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
 |
Tyn artykuł może potrzebować porzōndnyj korekty. Jedyn ze używŏczōw zasugerowoł to ze powodōw: trza powrażać linki, naprŏwić przipis, sprawdzić tekst Jak możesz, to pōmōż abo we przeredagowaniu tego artykułu, abo zmiyń go tak, coby wszyjske felerne elymynta ś niego wyciepnōńć. |
Spůłrzyndne: 50°27'17" N 16°52'51" E
Złoty Stok-Kolōnijŏ (do 1945 niem. Hermannswalde) – dŏwnŏ Kolōnijŏ,sniesiōnŏ tajla miasta Złoty Stok, położōnŏ w gminie Złoty Stok, w krysie ząbkowickim, w wojywōdztwie dolnośląskim. Plac skłŏdŏ sie z dwōch czynści:
| Kolōnijŏ | |
| Państwo |  Polska
|
| Historycznŏ krajina | Ślōnsk |
| Wojewōdztwo |  dolnoślōnske
|
| Data założyniŏ | 1916 |
| Wysokość | 290-335 m n.m. |
| Wielość miyszkańcōw)) - wielość - tyngość |
ok. 200 684 os./km² |
| Numeracyjnŏ cōuna | 74 |
| Pocztowy kod | 57-250 |
| Rejestracyjnŏ tabula | DZA |
Położynie na karcie Polski   Kolōnijŏ | |
Kolōnijŏ Żeromskiego (pōłnocnŏ tajla)
Kolōnijŏ Kasprowicza (połedniowŏ tajla)
Etymologijŏ
edytujÔsiedle nazwano było Kolōnijōm skuli dalekości ôd cyntrum miasta. W piyrszych latach istniyniŏ ôd nojbliższyj zabudowy w Złotym Stoku dzielōł jã pōnad kilōmeter drōgi[1].
Położynie
edytujPlac położōnŏ je na Przedgórzu Paczkowskim[2]. Leży nad fabrokym Świda. Ôd zachodu graniczy z Lasym Mokradła (niem. Mogradel).
Historyjŏ
edytujKolōnijŏ Żeromskiego
edytujW 1913 roku podle Kolōnije wybudowano było lontowńe.[1] Używane były w nij masziny z niydŏwno zlikwidowanyj lontowni w Jessen (pol. Jasionna).[1] Do roboty w nowo wybudowanyj lontowni zatrudniōno było tajla prŏcownikōw z Jessen. Prŏcowniki miyszkali we zbudowanych dlŏ nich dōmach na terynie Kolōnije. W 1916 r. na kolōniji zbudowano było piyrsze budōnki do produkcyje prochōw, lontów i amunicyje. Abszus I wojaczki światowyj sprawiōł nŏrywny wzrōst zapotrzebowania na wczaśnij wymiyniōne artikle militarne.[3] Po abszlusie wojaczki w 1918 r. zlikwidowane ôstały masziny produkcyjne, a niykere ôbiekty przerobiono na budōnki miyszkalne. Było to tedy niywielge ôsiedle zamiyszkowane bez ok. 50 ôsōb.[1] Tedy tyż nadano było tymu placowi miano Hermannswalde.[1]
Kolōnijŏ Kasprowicza
edytujW drugij łowie XIX w. w niywielkim kraterze erozyjnym u zbiegu terŏźnych ulic Polnyj i Stawowej wybudowano było cegielnię. W tyj cegielni produkowane były cegły, co sużyły do budowy złotostockiej poczty i dōmōw. W 1935 r. niydaleko cegielni wybudowano było 10 dōmōw dlŏ jeji prŏcownikōw. Tedy plac zaczynto było nazywać Ziegelei Barade.
W 1938 r. na terynie ôbōch kolōnije było 17 budōnkōw, co zamiyszkowało kol. 110 ôsōb.
Współczesność
edytujPo II wojnie światowyj rozebrano cegielnię, ôstoł pō nij stŏw przi ul. Stawowej. W 1983 roku plac połōnczōł sie z miastym[4].
W 2016 roku kolōnijŏ ôbchodziyła 100-lecie istniyniŏ. Z tyj przileżytości zôrganizowano było fajer nazywanõ "Koloniadą". Ôd tamtyj poryje dalsze rocznice istniyniŏ ôrganizowane sōm regularnie[5].== Przipisy ==
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Złoty Stok. Podróż przez historię pięknego miasta w górach. 2014. ISBN 978-83-940141-1-7. OCLC 894985595.
- ↑ Słownik geografii turystycznej Sudetów. 1993. ISBN 83-85773-01-0.
- ↑ Złoty Stok : najstarszy ośrodek górniczo-hutniczy w Polsce : od wydobycia i przerobu rud złota i arsenu do zabytkowej kopalni, 2009, s. 241, ISBN 978-83-7464-191-3, OCLC 751446397.
- ↑ Feler we składni mustra {{Cytuj strōnã}}. Brak podanego tytułu cytowanyj strōny (parameter tytuł=|).
- ↑ Koloniada 2017: Żonaci lepsi od kawalerów i rozwodników (pol.). [dostymp 2023-08-20].