Rudzko Kuźńica

Rudzko Kuźńica (mjym.: Rudahammer) – to půłnocno tajla zidlůngu Ruda we Rudźe. Rudzko Kuźńica leży na půłnoc uod rzyki Bojtynery a grańiczy na zachůd ze Zobrzym a uod půłnocy ze Bytůńym. We Rudzkij Kuźńicy sům trzi ulice: ul. Jana III Sobieskiego, ul. Nad Bytomką a tajla ulice Piastowskij. Kuźńica bůła zamjyszkowano znamjyńńy we familokach uod robotńikůw.

Wjozd na Rudzko Kuźnica ze strůny Zobrza

Gyszichta Kuźńice

Teryny teroźńij Kuźńice stanowjůły we XII stoleću tajla Czornygo Bytůńskigo Lasu. Pjyrsze spůmńyńy uo Kuźńicy je ze 1401 roku. We 1644 roku biskupicki Kośćůł wprowadźůł metrykalne kśyngi, we kerych rejestrowane bůły Rudźany. We roku 1683 bez Kuźńica maszerowała armijo Jana III Sobieskiego, kere szli na Wjedyń. Na karće Homanna ze 1736 roku je wymjanowany zidlůng Kuźńica a na karće Bojtynery ze lot 1788 - 1789 Kuźńica wymjanowano je jako Ruder Kuznitze. Jednym ze pjyrszych industryjnych zakładůw bůła wzmjankowano we 1642 r. kuźńa żelaza, uod keryj pochodźi mjano teroźńij kolůńije Rudzko Kuźńica (Rudahammer). We lotach 1812 - 1816 stowjůno sam nowoczesno hůta cynku "Carlshütte" (Hůta Karol). Bůła uůna tedy nojwjynkszo we Ślůnsku a we cołkij wschodńij Ojropje. Kole 1900 roku, uostały uod grofa Ballestrema zbudowane we dolnyj tajli Kuźńice familoki, po połudńowyj strůńe hulice Jana III Sobieskigo, podwjela jeszcze stowjůno lazaryt Brackij Spůłki - dowńijszygo Knappschaftu. Lo uodćůnżyńo lazarytůw Bytůńa a Zobrzo, stowjůno we lotach 1904 - 1908 Lazaryt Brackij Spůłki (Knappschafts - Lazarett Rudahammer) we Rudzkij Kuźńicy, na uobszarze 45 725 m² prziległym do cesty mjyndzy Bobrkym a Biskupicůma . Na tamte czasy bůł to jedyn ze nojwjynkszych a nojnowocześńijszych lazarytůw we Gůrnym Ślůnsku. Lů nowygo lazarytu we Rudahammmer uostoł we roku 1904 kupjůny grůnt uo wjyrchu 45 725 kwadratowych myjtrůw przi ceśćę ze Bobrka do Borsigwerk (terozki tajla Zobrzo).

Uobwodńica Rudzkij Kuźńicy - ul.Bytomska we Zobrzu

We roku 1907 stowjůno uobkolajůnce mury a płoty, portjerńa jako bjuro bauwerku. Rozpoczyńćy budowy cołkigo zakłodu uńyskjorziło śe aże do poźimu 1908 roku, skuli protestu przećiwko zidlowańo na grubjorskim prowje. Zakłod zaczli używać we 1910 roku. Uobjykt uoddano do użytku we paźdźerńiku 1910 roku. We uokreśe I śwjatowyj wojny połńůł fůnkcyjo mjymjeckigo lazarytu lo armije. Skuli rabůnkowyj gospodarki grubůw, noleżůncych do kůncernu Godulla, teryn na kerym stoł lazaryt, uostoł uodebrany. Gmach lazarytu a ferwaltůngowe chaupy zaczły ślatować we źymja a trza bůło wszyjsko wyburzić. We plac kaj kejśik stoł lazaryt dźiśo je szpilplac. We lotach 1898 - 1930 bez ul. Sobieskigo (mjym. Borsigwerkerstrasse) jeźdźůła banka. Do roku 1939 bez Kuźńica bjygła polsko-mjymjecko grańica (teroźńo grańica Ruda - Zobrze), a po jeji zńeśyńu bez Kuźńica przebjygoł tranzytowy ruch. Do usprowńyńo tranzytu po II śwjatowyj wojńe wybudowano uobwodńica Kuźńice.

Park im. Jana III Sobieskiego

Park we Rudzkij Kuźńicy zostoł założony we drugij połowie XX stolećo bez hrabiego Ballestrema. W parku bůła restauracjo ze salą tanycznom. W budynku tym ponadto mieścioł się sklep - konsum, kery do 1945 roku prowadzioła p. Winkler. Kupowała we nim większo tajla mieszkańcůw. Park do lat 50. XX stolećo stanowioł mjejsce rekreacyji - ńydźelnego uodpoczynku. Uodprawiano tam koncerty, fajery i geburtstagi. W tajli przyległy do restauracji ustawiono blaty i banki na betonowych stojakach.

Na alyjkach i kwietnikach parkowych panowoł porzondek. Dolno tajla parku, bůła obsadzono akacjami. Z upływem lot park bůł coroz to bardzi dewastowany.

Stow Szkopa

W południowy tajli budynku, kero została odrestaurowana, urządzono restauracja i sala gier. Kiedyś restauracjo, biblijoteka (lata 60, 70, początek lat 80 XX wieku), a potym założono we miejscu biblijoteki szynk pod kasztanami, kerego właścicielem do 2007 bůł Pańczyk, bo potym szynk zawarto. W latach 70 XX stolećo we parku znajdowoł się amfiteatr. Park je uobenie we duży mierze porośńinty lasem, a we nim pozostało jedynie szpilplac do fusbalu i korbbalu, blat do tyńisa i plac zabaw. Charakterystyczno dla Rudzkij Kuźńicy je stow rybny Szkopka, kery je objynty sekcjom wyndkarską (dzierżawiony bez Polskie Koło Wyndkarskie). Park im. Jana III Sobieskiego ńie je objynty ochronom Urzędu Miejskiego i należy do zieleni nieurzondonyj. Aktualnie park ma powierzchnia ok. 3 ha. W parku wystympujom ciekawe drzewa. Najczynści są to kasztanowce zwyczajne, lipy drobnolistne i szerokolistne, graby pospolite, buki zwyczajne, dymby szypułkowe i wierzby białe. Wśrůd krzewůw spotyko się bez czorny, śnieguliczka. Wiele drzew liczy śe 100-120 lat. Jedno ze drzew ma we uobwodzie 300 cm i jest jednym ze najgrubszych we parkach Gůrnygo Ślůnska. Je tam także kilkanioście starych okazów grabu pospolitego. Okazały je tyż domb burgundzki, kery ma wysokość ponad 20 metrów i liczy ponad 100 lat.

Kumunikacjo

Bus firmy Nowak Transport, kery jedzie bez Kuźńica

Bez Kuźńica przebiegajom dwie linie komunikacyjne KZK GOP. Linia autobusowo nr 39 (od 1 lipca 2007 przejoł jom Nowak Transport) i Bany Ślůńskie linia nr 18 bez ulica Piastowską. Do 30 czyrwca 2008 jeździoł tyż linia nr 280 KZK GOP obsługiwano bez PKS Glywicy. Na Kuźńicy som dwie haltysztele. Do usprawnienio tranzytu po II wojnie śwjatowyj wybudowano uobwodnicę Kuźńicy, bo leżała na drodze międzymiastowyj Glywicy - Bytůń. Kuźńica leży we środku ruchu gůrnoślůńskiego. 2 km na północ od granicy ze Zobrzem biegnie droga krajowo nr 88, a 5 km na południ od Kuźńicy położony je odcinek Drogowyj Trasy Średnicowyj uoddany do użitku 27 moja 2008. Dalej na południe je autobana A4.

Zgorszenie publiczne

Plan filmowy przi familokach na Kuźńicy

Od 6 sierpnia 2008 do 9 września na terenie Rudzkij Kuźńicy kryncony bůł film pt. Zgorszenie publiczne we ślůńskij godce.

Trzęsienie ziemi

12 grudnia 2008 o godzinie 23:45 na Ślůńsku bůło czuć silne trzynsienie ziemi o sile 3,5 stopni we Skali Richtera. EMSC CSEM wyznaczyło, że epicentrum trzynsienia to właśnie Rudzko Kuźńica.

Źrůdła

• kuznica.tk