III Rajch

III Rajch (mjym. Drittes Reich) – miano mjymjeckego państwa we latach 1933–1945.

Deutsches Reich Großdeutsches Reich III Reich Mjymiecki Rajch (1933–1938) Wielgŏmjymiecki Rajch (1938–1945) III Rajch (ôgōlnie)
1933–1945
Fana Mjymcůw Wapyn Mjymcůw
Motto: (Mjym.) Ein Volk, ein Reich, ein Führer (Jedyn nŏrōd, jedyn Rajch, jedyn Wōdz)
Hymn: Das Deutschlandlied (Pjeśń Mjymcůw) Horst Wessel Lied (Pieśń Horsta Wessela)
Kōnstytucyjŏ	Weimarskŏ Kōnstytucyjŏ
Ôficjalnŏ gŏdka	Mjymjeckŏ godka
Stolica	Berlin
Polityczny systym	Republika (Totalitarysm)
Zorta państwa	dyktatura monopartyjnŏ
Piyrszy Führer	Adolf Hitler
Gowa państwa	prezydynt Karl Dönitz
Szef rzōndu	kanclyrz Lutz Schwerin von Krosigk
Wiyrchnia  • cołkŏ	1939: 633 786 km² 1943: 907 047 km²
Utworzynie	1933
Kapitulacja	8 moja 1945

Gyszichta

Zaczōntki

We 1933 władzã przejōnła Nŏrodowosocjalistycznŏ Mjymjeckŏ Partyjŏ Robotnikōw (NSDAP) kerõ kōmandyrowoł Adolf Hitler, powołany na kanclyrza bez prezydynta Paula von Hindenburga, po kerego śmierci przijōn tytuł Führer, co ôznaczŏ wōdz a kanclyrz Rajcha. We kreju wkludzōny ôstoł Totalitarysm. We 1934 r. przekludzōnŏ ôstała "noc dugich nożōw" majōncŏ na cylu eliminacyjõ ôpozycyje Hitlera, na terynie Mjymcōw zakłŏdano było tyż ôbōzy kōncyntracyjne. We 1935 r. napoczły sie prześladowaniŏ Żydōw (bp. "noc kryształowŏ"). W cylu dalszyj realizacyje podyjmniyntych cylōw w Mjymcach rozbudowano aparat terroru, w skłŏd kerego wchodziyły bp. Gestapo a SS. Mimo Wersalskiego Traktatu we 1935 r. przijynto było gezec ô ôdnowie siył zbrojnych (Wermacht) a nasilono zbrojenia jak tyż wkludzōno było kōntrolã państwa nad ekōnōmijōm. We 1936 Mjymcy prziwstoły do rymilitaryzacyje Nadrenii. 20 wrześńa 1940 r. Rajch zawar sojusz z Italijōm a Japōnijōm nazywany paktem berlińskim abo paktem trzech. Podboje mjymjecke napoczōn Anschluss Austrije we 1938 r. a zabōr tajli Czechosłowacyje z wiynksza Sudetōw. We 1939 wbrew Ukłodowi ze München Mjymcy zajōnły ôstane tajle Czech, na kerych ôstoł utworzōny protektorat Czech a Morawy jak tyż zmusiyli słowackich prawicowych politykerōw do utworzyniŏ Piyrszyj Słowackij Republiki.

II wojna śwjatowŏ

Agresyjŏ na Polskã 1 wrześńa 1939 bez Rajcha napoczła II wojnã światowõ. Poczōntkowo Mjymcy ôdnosiyli zwyciynstwa w Ojropie a Afryce. W 1940 zajōnły Dańijõ a Norwygijõ potym Ńiderlandy, Belgijõ a Luksymburg jak tyż Francyjõ. We 1941 kludziyły kampanijõ na Bałkanach jak tyż ôkupowały Grecyjõ a Jugosławijõ. 22 czyrwca 1941 r. Mjymcy napadły na SSSR, na zajyntych terynach wkludziyli terror, dokōnali bezma cołkowityj zagłady Żydōw a tyż ludobōjczej eksterminacyje milijōnōw ludzi inkszych nŏrodowości, z wiynksza Słowian. Głownõ rolã w realizacyje polityki ludobōjczej ôdegrało kerownictwo polityczne NSDAP, SS, Gestapo a SD. Fungowaniŏ wojynne koalicyje antymjymjeckij, wzrŏstajōncy ruch ôporu w ôkupowanych państwach przi jednoczesnym sturbaczyniu potyncjału wojsk i ekōnōmije Mjymjcōw, stopniowo wpływały na pōmianã jejich użytecznego poczōntkowo położyniŏ. Mjymjecke ôstrzodki antyfaszystowske fungowały z wiynksza na ymigracyje a w kreju m.in. Weisse Rose i Rōnto z Krziżowyj. Z 1942 na 1943 wojska Mjymjeckie pōniosły klynskã pod Stalingradem i w Afryce. Wygranŏ Sowjetōw pod Kurskiem z lipnia na siyrpiyń 1943 r. ôdebrała Mjymcom ôstatniõ prōbã ôdzyskaniŏ inicjatywy strategicznyj na frōncie wschodnim. Przejście do ôgōlnyj ofensywy bez Sojusz Sowjecki jak tyż utworzynie we czyrwniu 1944 r. drugigo frōntu bez alijōntōw zachodnich we Francyje, dokludziyły do dalszego wyzwalania zajyntych bez Mjymcy krejōw. Wiosnōm 1945 r. doszło do cołkowityj klynski Mjymcōw. Po samobōjstwie Hitlera 30 kwjetńa 1945 r. kery przekŏzoł władzã Karlowi Dönitzowi, 8 moja 1945 r. podpisano było bezwarunkowy akt kapitulacyje III Rajcha.