Xavier Dolan
 |
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
Xavier Dolan, Xavier Dolan-Tadros (* 20. marca 1989 we Montrealu) − reżyser, szauszpiler, scynarzista, producynt filmōw i dabingowiec ze Québecu.
Je synym rechtōrki Geneviève Dolan i Manuela Tadrosa, śpiywoka i szauszpilera, kery sie narodziōł we Egipcie a gościnnie wystōmpił we porã Dolanowych filmach (J’ai tué ma mère, Laurence Anyways, Tom à la ferme).
Swoje piyrsze wystōmpiyni choby szauszpiler Dolan mioł, kej bōł sztyry roki stary, we seryji spotōw reklamowych do jednyj siyci aptek. Porã rokōw niyskorzi wystōmpił we seryjalach Miséricorde, Omertà II a L’Or. Groł tyż we krōtko- i dugometrażowych filmach: J’en suis! (1997), Le marchand de sable (1999), La Forteresse suspendue (2001), Miroirs d’Été (2006), Martyrs (2008) a Good Neighbours (2010). We Miraculum (2014) ôd reżysera Daniela Groua mioł piyrszy rŏz gōwnã rolã we filmie, kery sōm niyreżyserowoł. Tyż we roku 2014 wystōmpił wele Bruce’a Greenwooda, Catherine Keener und Carrie-Anne Moss we filmie Elephant Song reżyserowany ôd Charlesa Binamé’a, adaptacyji szpilu ôd Nicolasa Billona s takim samym mianym. Dolan robi tyż dabing, bez tyn przikłŏd bōł gosym Rona Weasleya we québecko-francuskij wersyji filmōw ô Harrym Potterze a Jacoba Blacka we seryji Twilight.
Piyrszym filmem reżyserowanym ôd Dolana było J’ai tué ma mère we roku 2009. Mioł premierã 18. maja 2009 na festiwalu we Cannes we tajli lo modych twōrcōw Quinzaine des réalisateurs (Piytnŏstka reżyserōw) a bōł sprzedōny do wincyj jak 20 sztatōw. Je to napoły autobijograficzne dzieło, kere powstało na gruncie gyszichty ze postrzedni szkoły, a Dolan sōm wystōmpił we gōwnyj roli. Ôd niygo drugi film Les amours imaginaires bōł piyrszy rŏz pokŏzany 16. maja 2010 w Cannes we sekcyji Un Certain Regard (Iste wejrzyni), Dolan grŏ tukej jednōm ze trzech gōwnych postaci. Aji trzeci film, Laurence Anyways, mioł premierã we tyj samyj tajli festiwalu we Cannes 18. maja 2012, yny że tukej autor pojawiŏ sie yny we epizodzie.
We roku 2013 Dolan nagroł widyjoklip do piosynki College Boy ôd francuskigo New-Wave’owygo bandu Indochine, kery skuli ekscesywnygo pokazywaniŏ gwałtu skuplowanygo s użyciym krześcijańskij symboliki bōł fest krytykowany.
Sztwortym Dolanowym filmem była adaptacyjŏ szpilu ôd Michela Marca Bouchardsa Tom à la ferme. Tyn bōł pokŏzany na 70. Miyndzynarodowym Festiwalu Filmōw we Wenecyji 2. września 2013 a dostoł nŏdgrodã FIPRESCI. Aj w tym filmie Dolan grŏ gōwnõ rolã. Piōnty film, Mommy, bōł nakryncōny na jesiyń 2013 a pokŏzany we Cannes 22. maja 2014 w ramach konkurzu ô Złotõ Palmã. Zyskoł, społym s Adieu au Langage ôd Jeana-Luca Godarda Nŏdgrodã Jury. Mommy było piōntym filmem, s kerym Dolan szoł do Cannes, nale piyrszym w ramach gōwnygo konkurzu. Choby szōsty film Dolan planuje adaptacyjõ szpilu Juste La Fin Du Monde ôd Jeana-Luca Lagarce’a s miyndzy inkszymi Marionym Cotillardym, Léōm Seydoux a Vincentym Casselym. Tyn mały ôbrŏz mŏ przekrŏczać wielgõ żanrowõ rōżnicã miyndzy Mommy a siōdmym filmym The Death and Life of John F. Donovan a przirychtować Dolana ku dŏlszymu wielgimu projektowi. The Death and Life of John F. Donovan, kery napisoł społym s Jacobym Tierneyym mŏ być ôd niygo piyrszym filmym we anglijskij gŏdce. Sztart nakryncaniŏ je planowany na jesiyń 2015. Ôkrōm tego we jednym wywiadze lo Montreal Gazette padoł, że choby nastympne dzieło planuje modernõ adaptacyjõ Hitchcockowygo Rope, nale nejsamprzōd chce sie dać pauzã a wysztudyrować historyjõ kunstu, bo już je ze swojij ynormnyj produktywności we ôstatnich rokach styrany.
Dolan je otewrzicie gejym. Temat hōmoseksualnoty je ôsnowōm filmōw J’ai tué ma mère, Les amours imaginaires a Tom à la ferme, pojawiŏ sie aji we Elephant Song, a Laurence Anyways miyrzy sie s tymatym transseksualnoty.
Filmografijŏ
edytujReżyser a scynarzista:
- 2009: J’ai tué ma mère (Zabiłech mojõ matkã)
- 2010: Les amours imaginaires (Imaginarne miłowaniy)
- 2012: Laurence Anyways (Dycki Laurence)
- 2013: College Boy (wideoklip ôd Indochine)
- 2013: Tom à la ferme (Tom na farmie)
- 2014: Mommy (Mama)
Producynt:
- 2009: J’ai tué ma mère (Zabiłech mojõ matkã)
- 2010: Les amours imaginaires (Imaginarne miłowaniy)
- 2012: Laurence Anyways (Dycki Laurence)
- 2013: Tom à la ferme (Tom na farmie)
- 2014: Mommy (Mama)
Szauszpiler:
- 1994: Miséricorde (Miłosierdziy) (seryjal TV)
- 1997: Omertà II (seryjal TV)
- 1997: J’en suis! (Idã w to!)
- 1999: Le marchand de sable (Handlŏrz s piaskym) (krōtkometrażowy)
- 2001: La Forteresse suspendue (Tajemny festung)
- 2001: L’Or (Złoto) (seryjal TV)
- 2005: Attitudes (Wezdroki) (krōtkometrażowyy)
- 2006: Miroirs d’Été (Zdrzadła lata) (krōtkometrażowy)
- 2008: Martyrs (Martyry)
- 2009: Suzie
- 2009: J’ai tué ma mère (Zabiłech mojõ matkã)
- 2010: Les journaux de Lipsett (Dyjŏrze ôd Lipsetta)
- 2010: Les amours imaginaires (Imaginarne miłowaniy)
- 2010: Good Neighbours (Dobre sōmsiady)
- 2012: Laurence Anyways (Dycki Laurence)
- 2013: Tom à la ferme (Tom na farmie)
- 2014: Miraculum (Cud)
- 2014: Elephant Song (Piosynka ôd elyfanta)