Wynecyjo

(Pōnkniyntŏ ze Wenecyjo)

Spůłrzyndne: 45°26' N 12°19' EGeůgrafja

Wynecyjo (wen.: Venezsia/Venexia, it.: Venezia, łać.: Venetia) – mjasto we Italiji, stolica regijůnu uo tym samym mjańe, rozlygowano nad Adrijatyckim Morzym.

Wynecyjo
Zdjyńce satelitarne Wenecyji
Zdjyńce satelitarne Wenecyji
Państwo Italijo Italijo
Rygjůn Ojganejsko Wenecyjo
Burmistř Luigi Brugnaro
Plac 412 km²
Położyńe 45°26'00'' N
12°19'00'' E
Ludźi (2004)
• liczba ludźi
• gynstość

266 181
646,1 uos./km²
Nr kerunkowy 0 41
Pocztowy kod 30 100
Mjasta partnerske Chińsko Rypublika Ludowo Suczou

Estońijo Tallinn
Turcyjo Stambůu
Bośńijo a Hercygowina Sarajewo
Mjymcy Norymberga
Chińsko Rypublika Ludowo Qingdao
Grecyjo Salůńiki
Zjydnoczůne Sztaty Fort Lauderdale
Rusyjo Sankt Petersburg

Położyńe na karće kraju
Wynecyjo
Wynecyjo
Wynecyjo
Neczajta mjasta
Galeryjo zdjyńć w Wikimedia Commons

Mjasto na wyspje zołożůne we 452 roku bez ludźi kere citli przed Hunůma. Mimo iże ńyskorzi wlazło pode sztrefa ajnflusu Bizancyjům, zachowało ńyzolyżność. Bůło to mjasto-państwo, we kerym władza sprawowoł doża (princ). Wynecyjo wojowała zy muzułmanůma skiż tygo, co mjała geszefty na wschodźe (jeji rajzowńik, Marco Polo, we XIII stoleću doszoł do Chinůw). Bestůż mjała můnopol na handel ńydbowjym a culagami. We XV stoleću můnopol przełomały Portugalczyki, uod můmyntu kej Vasco Da Gama noloz droga ku Indyjům. Uod tygo czasu znoczyńy Wynecyje zaczyno śe půmyńszać. We 1797 mjasto zdobůł Napoleůn. Po Pokoju we Campo Formio wkludzůno je do Austryje. We czas Wjosny Ludůw zaś na krůtko uogłoszůno ńypodległość, nale gibko wlozła we skłod uodrůdzůnyj Italije.

Je to mjasto rozlygowane na barzołowatych wyspach a skiż tygo ńy mo tam autůw, autobusůw abo bankůw, cołki ruch uodbywo śe bez wodne drůgi - wynecke kanały, abo pjechty. Nojpopularńyjszym strzodkym kůmůńikacyje je vaporetto - wodno banka.

Wynecyjo je znůmym we cołkim śwjeće turystycznym a kulturalnym uostrzodkym. Je wpisano na Lista Śwjatowego Dźedźictwa UNESCO. Znůme we śwjeće sům tyż wynecke bakusy.

Terozki historyczno, rozlygowano na wyspach tajla mjasta połńi znamjyńńy turystyczne fůnkcyje, srogszo tajla Wynecyjanůw půmjyszkuje na stołym lůndźe we Mestre, kere formalńy ńy je dźelńicům Wynecyje.

Ze dynkmalůw nojbarzi znůme sům Bazylika a Plac św. Marka.