Zjednoczůne Arabske Ymiraty
Zjednoczůne Arabske Ymiraty, Państwo Zjednoczůnych Arabskich Ymiratůw (ar.: الإمارات العربيّة المتّحدة) – państwo we Azyji, na Bliskim Wschodźe, na Půłwyspje Arabskim nad Perskům Zatokům a Uůmańskům Zatokům. Skłodo śe ze śedmju ymiratůw: Abu Zabi, Dubaj, Szardża, Ajman, Umm al-Kajwajn, Ras al-Chajma a Fudżajra. Grańica mo s Saudyjskům Arabijům, Katarym a Uůmůnym.
| الإمارات العربيّة المتّحدة Zjednoczůne Arabske Ymiraty | |||||
| |||||
| Hymn: Tahiat Alalam (Żyj, můj kraju) | |||||
| |||||
| Uoficjalno godka | arabsko godka | ||||
| Stolica | Abu Zabi | ||||
| Polityczny systym | elekcyjno a kůnstytucyjno můnarchijo | ||||
| Zorta państwa | federacyjo ymiratůw | ||||
| Gowa państwa | prezydynt szejk Khalifa bin Zayed Al-Nahyan | ||||
| Przikludziorz regjyrunku | prymjer Muhammad ibn Raszid al-Maktum | ||||
| Rozlygowańy • cołkowity • strzůdlůndowe wody |
113. we śwjeće 83 600 km² ~ 2% | ||||
| Liczba ludźi (2008) • cołkowito • gynstość zaludńyńo |
117. we śwjeće 4 621 000 55 osůb/km² | ||||
| ńypodległość | proklamowańy federacyje 2 grudńa 1971 | ||||
| Religijo (głůwno) | islam | ||||
| Waluta | dirham (AED) | ||||
| Czasowo zůna | UTC +4 | ||||
| Kod ISO 3166 | AE | ||||
| Necowo důmyna | .ae | ||||
| Automobilowy kod | UAE | ||||
| Telefůniczny kod | +971 | ||||
| Autůnůmiczne terytoryja | |||||
| |||||
We VII stoleću teryn ZAY zajyńi muzułmany, pynetracyjo ojropejsko uod XVI stolećo (wuůnczas pora fortůw założyli sam Portugalczyki). We XVII stoleću tajlůng sztrefůw ajnflusu mjyndzy Portugalijům a Uosmańskům Turcyjům. We 1892 Wjelgo Brytańijo szrajbowała traktaty ze wszyjskimi ymiratůma, podle kerych uůna uodpadoła za jejich zagrańiczno polityka. Mjanowano to bůło Traktatowy Uůmůn, a rzůndźiła ńim rada śedmju ymirůw. We lotach 60. XX wjeka Traktatowy Uůmůn wzbogaćił śe skiż eksploatacyji ropy naftowyj. We 1968 Wjelgo Brytańijo uodgłośiła co wycofo swojo armijo, a ymiraty uogłośiły powstańy Federacyje Arabskich Ymiratůw, do keryj wlazowały tyż Katar a Bahrajn. We 1971 wylozły s Federacyje Bahrajn, Katar a Ras al-Chajma, kere proklomowoły własne państwa. Reszta ymiratůw utworzůła Zjednoczůne Arabske Ymiraty. Rok ńyskorzi, we 1972, Ras al-Chajma przistůmpiła do tyj Federacyje nazod.
Terozki je to jedyn s nojbogatszych a nojgibćij rozwijajůncych śe krajůw śwjata. Dochůd narodowy na mjyszkańca wynośi ůng. 28 tyś. USD. We gospodarce i terozki sroge znoczyńe mo ropa naftowo a jeji rafinacyjo, nale rozwijo śe tyż nowe technologije a inwestuje we turystyka.
Skiż srogigo zapotrzebowańo na śiła roboczo, przilozło sam kupa ymigrantůw a terozki Araby a Persy to yno 42% mjyszkańcůw ZAY. Reszta ludźi to ymigranty, głůwńy s połedńowo-wschodńij Azyje, Indji a Bangladeszu.
Prawo sam je uoparte na islamje a je fest surowe, uorzekano je kara śmjerći, we tym za buzeranctwo.
| Państwa Azyje | |||
|
Afgańistan • Armyńijo • Arabja Saudyjsko • Azerbejdżůn • Bahrajn • Bangladesz • Bhutan • Birma • Brunei • Chiny • Cypr • Filipiny • Gruzyjo • Indyje • Indůnezyjo • Irak • Iran • Izrael • Japůńijo • Jymyn • Jordańijo • Kambodża • Katar • Kazachstan • Kirgistan • Kuwejt • Laos • Liban • Malediwy • Malezyjo • Můngolijo • Nepal • Pakistan • Połedńowo Koryjo • Půłnocno Koryjo • Rusyjo • Singapur • Sri Lanka • Syryjo • Tadżykistůn • Tajlandyjo • Tajwan • Turcyjo • Turkmyńistan • Uoman • Ůzbekistan • Wjetnam • Wschodńi Timůr • Zjydnoczůne Arabske Ymiraty | |||
