Neptůn
8. planeta Słōnecznego Układu
 |
Tyn artikel ńy bůł jeszcze sprawdzůny we poprawnośći zapisowańo Steuerowům uortografijům a gramatycznyj. Jeli zdo Ći śe, co je to fest do porzůndku narychtowany artikel, symńij tyn muster. Tyn artikel niy bōł jeszcze sprawdzōny we poprawności zapisowaniŏ Ślabikŏrzowym szrajbōnkym a gramatycznyj. Jeli zdŏ Ci sie, co je to fest do porzōndku narychtowany artikel, symnij tyn muster. |
 Zdjyńće Neptůna zuůnačůne bez sůnda Voyager 2 we roku 1989 | |
|---|---|
| Uodkryće | |
| Uodkrywca | Urbain Le Verrier |
| Data uodkryćo | 23 Wřeśyń 1846 |
| Parametry uorbity (J2000) | |
| Středńe uoddalyńe uod Suůńca | 4 498 252 900 km 30.068 963 48 j.a. |
| Uobwůd orbity | 28 142 000 000 km 30,44 j.a. |
| Mimostřůd | 0,008 585 87 |
| Peryhelium | 4 459 630 000 km 29,811 j.a. |
| Aphelium | 4 536 870 000 km 30,327 j.a. |
| Rok gwjozdowy | 60 223,352 8 dńi 164,88 rokůw |
| Synodyčny uokres uobjygu | 367,49 dńi |
| Středńo Gibkość uorbitalno | 5,432 km/s |
| Maks. gibkość uorbitalno | 5,479 km/s |
| Min. gibkość uorbitalno | 5,385 km/s |
| Nachylyńe uorbity wzglyndem ekliptyki | 1,769° (6,43° wzglyndem růwńika suůnečnygo) |
| kśynžyce | 13 |
| Charakterystyka fizyčno | |
| Šyřka růwńikowo | 49 500 km |
| Plac | 7,619×109 km2 (14,937 Ziem) |
| Uobjyntość | 6,2526×1013 km3 |
| Masa | 1,0243×1026 kg |
| Gynstość | 1,638 g/cm³ |
| grawitacyjny szwůng na růwńiku | 11,00 m/s2 (1,122 g) |
| Gibkość ućečki | 23,5 km/s |
| Uokres zwyrtńyńćo | 0,671 250 00 dnia (16 h 6 min 36 s) |
| Gibkość kůntowo | 2,68 km/h (na růwńiku) |
| Nachylyńe uośi | 29,58° |
| Deklinacyjo | 42,95° |
| Albedo | 0,41 |
| Temp. powjyřchńe* | |
| — mińimalno | 50K (-223°C) |
| — středńo | 53K (-220 °C) |
| — maksymalno | b.d. |
| Skuod atmosfery | |
| Ciśńyńe atmosferyčne | 100-300 kPa |
| Wodůr | >84% |
| Hel | >12% |
| Metan | 2% |
| Amůńak | 0,01% |
| Etan | 0,00025% |
| Acetylen | 0,00001% |
.svg){kind=small}
Neptůn – to je ůsmo a uostatńo podug uodlyguośći uod suůńca planeta we Ůkuodźe Suonečnym. Tak kej Jowiš, Saturn a Ůrůn je to planeta gazowo, třećo podug masy a štworto podug wjelgośći s planet Ůkuodu Suonečnygo. Mjano planety je uod řimskiego boga Neptůna. Astrůnůmičny symbol planety je uod atrybutu Neptůna, trůjzymba. Terozki znůmy 13 jygo kśynžycůw s nojwjynkšym Trytůnym. Ringi planetarne Neptůna sům suabo rozwińynte a mjast uokryngůw twořům uůki. Přypuščo śe, aže je to spowodowane bez pole grawitacyjne Galatyji, jydnego s jego kśynžycůw. Modro farba Neptůna je spowodowana wystympowańym metanu we atmosfeře.